Jongeren overschatten vermogen om cyberoplichting te herkennen
27 november 2025 09:10
Vier op de tien Nederlanders hebben een te hoge verwachting van zichzelf bij het herkennen van online oplichting. Ze denken nep en echt beter te kunnen onderscheiden dan in werkelijkheid zo is. Dat blijkt uit onderzoek in opdracht van het ministerie van Justitie en Veiligheid.
Verder blijkt uit het onderzoek dat mensen onder de 34 jaar gevoeliger zijn voor online oplichting dan mensen die ouder zijn. Terwijl mensen jonger dan 34 jaar wel het vaakst denken online misleiding goed te kunnen herkennen.
De achttienhonderd deelnemers kregen voor het onderzoek een e-mail, sms, WhatsApp-bericht, website en een videobericht voorgelegd. De ene helft kreeg de echte variant te zien, bij de andere helft waren er signalen van misleiding toegevoegd. Een van de voorbeelden was een korte video van illusionist Victor Mids, met daarbij een deepfake-variant.
Onlogische verzoeken
Bij de beoordeling tussen nep en echt letten de onderzochte personen vooral op taalgebruik, de afzender en onlogische verzoeken. Een groot gedeelte van de Nederlanders verwacht dat online oplichting alleen maar vaker zal voorkomen en dat die steeds moeilijk te herkennen zal zijn.
Met het onderzoek 'Laat je niet Interneppen' wil de overheid burgers waarschuwen. "Doordat het verschil tussen echt en nét echt zo klein is, en veel mensen zichzelf overschatten, lopen we meer risico dan we vaak denken. En juist daarom kan het iedereen overkomen", zegt demissionair minister van Justitie en Veiligheid Van Oosten.
Tips
Yoanne Spoormans, cybercrime-specialist bij de politie, heeft wel wat tips om de steeds geraffineerde aanpak van online oplichters door te prikken.
"Ze proberen je te overtuigen snel te handelen, bijvoorbeeld om een noodsituatie af te wenden, of omdat een product bijna uitverkocht is. Door deze tijdsdruk kun je niet meer kritisch nadenken", legt zij uit. "Dus moet er per se snel gehandeld worden? Wees dan alert en doe een stap terug. Bouw tijd in om de feiten en de afzender te controleren."
Ook kan het helpen of iemand die je vertrouwt er even naar te laten kijken of om advies te vragen. Spoormans: "Klopt het niet of twijfel je? Klik dan weg."
Omgeving station Emmen veiligheidsrisicogebied na aanhoudende incidenten
27 november 2025 07:56
De omgeving op en rond het station in Emmen wordt het komende half jaar een veiligheidsrisicogebied. Dat is volgens de gemeente nodig vanwege aanhoudende overlast door met name zogeheten veiligelanders, asielzoekers met weinig kans op een verblijfsvergunning.
Bewoners, reizigers en ondernemers klagen al langer over overlast en onveilige situaties in het stationsgebied, veroorzaakt door onder meer daklozen, drugsverslaafden en veiligelanders. Raadsfracties VVD en 50Plus hadden een voorstel ingediend, waarin zij pleiten om het gebied aan te merken als veiligheidsrisicogebied. Dat voorstel is gisteren aangenomen door het college van B&W.
Veel incidenten worden volgens de gemeente veroorzaakt door de 400 tot 650 veiligelanders die zich langs het station bewegen richting het dorp Nieuw-Weerdinge en het aanmeldcentrum Ter Apel. "Wij erkennen dat het veiligheidsgevoel in en om het station de afgelopen periode verder onder druk is komen te staan", schrijft het gemeentebestuur in een raadsbrief.
In het veiligheidsrisicogebied mag straks preventief gefouilleerd worden, meldt RTV Drenthe. Ook worden er 's avonds tijdelijk extra boa's ingezet en gaat de gemeente extra verlichting plaatsen. Het besluit kan de komende zes maanden teruggedraaid worden als de dreiging voor de openbare orde afneemt.
VS schort asielverzoeken Afghanen op na aanslag op Garde in Washington
27 november 2025 07:10
De Verenigde Staten stoppen per direct met het verwerken van alle asielverzoeken van Afghanen. De Amerikaanse immigratiedienst zegt dat dit voor onbepaalde tijd geldt, zolang een onderzoek naar de veiligheidsprotocollen loopt. Er gold al een inreisverbod voor Afghanen.
Het nieuwste besluit is een reactie op de aanval in Washington gisteren, waarbij iemand twee leden van de nationale garde neerschoot. Zij liggen in kritieke toestand in het ziekenhuis. Ook de schutter raakte gewond.
Dit zijn beelden van de arrestatie van de verdachte:
De verdachte is een 29-jarige man uit Afghanistan, die vier jaar geleden naar de VS kwam nadat de Taliban de macht hadden overgenomen. CIA-directeur Ratcliffe zegt tegen Fox News dat Rahmanullah Lakanwal met de Amerikanen samenwerkte in Kandahar, onder meer met zijn inlichtingendienst. NBC News meldt op basis van een familielid dat Lakanwal tien jaar in het Afghaanse leger diende, zij aan zij met de Amerikaanse commando's.
Uitzonderingsbeleid
De Verenigde Staten hadden een speciaal immigratiebeleid voor Afghanen die hadden samengewerkt met de Amerikanen en vreesden voor hun leven na de machtsgreep door de Taliban. Circa 76.000 Afghanen zijn dankzij deze 'Operatie bondgenoten welkom' naar de Verenigde Staten gekomen.
President Trump en zijn aanhangers zijn al jaren uiterst kritisch op dit beleid, omdat veel mensen de VS zouden zijn binnengekomen zonder dat hun achtergrond was gecontroleerd. "Niemand wist wie er binnenkwam, niemand wist ergens van", zei Trump in een videoboodschap vannacht.
#AfghanEvac, een samenwerkingsverband dat Afghaanse migranten in de VS helpt, zegt dat de controles juist uiterst grondig zijn. De groep veroordeelt het geweld in Washington en benadrukt dat dit gaat om de acties van een individu. "Zijn geweldsdaad mag niet worden gebruikt als excuus om een hele gemeenschap weg te zetten."
Extra troepen naar Washington
Persbureau AP sprak met de voormalige huisbaas van de verdachte, die zegt dat hij in 2021 kwam wonen in de stad Bellingham in het uiterste noordwesten van de VS. Hij had zijn vrouw en vijf kinderen bij zich.
Zijn motief voor de aanslag is onbekend. Volgens Trump was het een terroristische daad. Hij heeft het Pentagon gevraagd om 500 extra gardisten naar de hoofdstad te sturen. Daar lopen sinds de zomer leden van de nationale garde op straat. Het zijn er nu meer dan 2000.
Correspondent Verenigde Staten Rudy Bouma:
"Nu de verdachte een Afghaanse immigrant blijkt, haalt Trump uit naar zijn voorganger Joe Biden. Onder zijn presidentschap mocht Rahmanullah Lakanwal naar de VS komen in het kader van Operation Allies Welcome.
Volgens Trump zouden mensen als de verdachte niet in de VS moeten zijn. Maar volgens CNN was het de regering-Trump die de Afghaan in april dit jaar asiel heeft verleend.
Trump wil nu dat alle Afghaanse migranten opnieuw gescreend worden, een proces dat al in gang was gezet. Immigratie-aanvragen van Afghanen worden per direct voor onbepaalde tijd stopgezet."
Export naar China daalt in eerste helft dit jaar, vooral door strenge chip-eisen
27 november 2025 07:06
Nederlandse bedrijven exporteerden de eerste helft van dit jaar minder naar China. De export daalde met 15 procent in vergelijking met een jaar eerder, blijkt uit onderzoek van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).
De krimp komt mede door de verminderde export van chipmachines naar China. "Dat zou te maken kunnen hebben met aanscherpingen van de export", vertelt Marjolijn Jaarsma, econoom bij het CBS. "Sommige specifieke technologieën mogen niet meer naar China." De prijs van geëxporteerde producten lag wel 4 procent hoger.
De import van Chinese producten steeg juist met 6 procent in de eerste zes maanden van 2025. Er werden bijvoorbeeld meer elektronische apparaten zoals laptops hierheen gehaald. "Dat is typisch iets wat we uit China halen. Een deel van die import gaat vanuit Nederland ook naar andere Europese landen, zoals Duitsland." Deze import compenseerde de daling van geïmporteerde telefoons, modems en routers.
Dure bloemen
De gehele handel lijkt wat gestabiliseerd te zijn na wat onrustigere handelsjaren. In totaal was zowel de Nederlandse invoer als uitvoer 1,6 procent hoger. "We hebben de afgelopen jaren hele sterke prijsstijgingen gezien, bijvoorbeeld bij grondstoffen. Dit kwam onder meer door geopolitieke spanningen, de oorlog in Oekraïne en de coronacrisis", zegt Jaarsma. "Het is een goed teken dat de handel nu weer wat aantrekt."
Van de spanningen rond Trumps importheffingen was maar weinig terug te zien in de cijfers van het eerste halfjaar, vertelt Jaarsma. "We zien in het eerste kwartaal juist wat groei in goederen die naar de VS gingen. Wij vermoeden dat dit een soort hamsteren was, een beetje voorraadvorming, voordat die heffingen zouden ingaan."
Maar toen de heffingen werden aangekondigd in april, drukte Trump ook al snel op de pauzeknop, benadrukt ze. "We zien de effecten dus nog niet."
Polen meest gegroeid
Het exportvolume was de eerste helft van 2025 groter dan in dezelfde periode in 2019, voor corona dus. Dit komt vooral doordat er meer handel wordt gedreven, niet zozeer door hogere prijzen. Er waren wel flinke prijsstijgingen, bijvoorbeeld bij cacao, maar die werden grotendeels gecompenseerd door lagere prijzen voor minerale brandstoffen.
Het importvolume blijft met 0,5 procent verschil nog wel iets achter.
Verder viel op dat vooral de Nederlandse exportwaarde naar Polen steeg deze maanden, met 12,7 procent. Er gingen meer duurdere bloemen, planten, fruit en noten naar Polen. Daarnaast daalden Ierse geneesmiddelen en farmaceutische producten in prijs. Hierdoor daalde de invoer uit Ierland behoorlijk in prijs.
Trein botst op spoorpersoneel in zuidwesten China: 11 doden
27 november 2025 07:03
In het zuiden van China zijn elf spoorwegmedewerkers omgekomen bij een ongeluk met een trein. Er vielen twee gewonden.
De trein botste in de vroege donderdagochtend (Chinese tijd) op het spoorpersoneel in een bocht op een station in Kunming, de hoofdstad van de provincie Yunnan. De trein werd gebruikt voor het testen van aardbevingsapparatuur langs het spoor: Kunming ligt in een gebied dat regelmatig wordt getroffen door aardbevingen.
Het is nog niet duidelijk hoe het ongeluk kon gebeuren of waarom de spoorwegmedewerkers op het spoor waren. De oorzaak wordt onderzocht, schrijft staatspersbureau Xinhua.
Het is het ergste spoorwegongeluk in ruim tien jaar in China. In 2011 kwamen 40 mensen om het leven bij een botsing in de provincie Zhejiang.
Aantal verkochte huurwoningen blijft stijgen, 'goed voor starters'
27 november 2025 06:39
Het aantal huurwoningen dat verkocht wordt door particuliere investeerders neemt nog verder toe, ziet het Kadaster. Investeerders deden meer woningen van de hand dan ze kochten. Hierdoor daalde het aantal woningen dat in handen is van deze particuliere verhuurders.
In het derde kwartaal van dit jaar verkochten investeerders 15.800 woningen, 37 procent meer dan in hetzelfde kwartaal vorig jaar. Aan de andere kant kochten ze er 6000. "Het is verrassend om te zien dat die trend blijft doorzetten'', zegt Matthieu Zuidema, onderzoeker bij het Kadaster.
Kopers
Meer dan de helft van de verkochte woningen ging naar kopers die zelf in het huis gaan wonen. Volgens het Kadaster profiteerden zij van lagere prijzen, vaak omdat aan een voormalig huurhuis veel moet gebeuren. Gemiddeld wordt bijna 130.000 euro minder betaald voor een huis van een investeerder.
Van de 6000 gekochte woningen werd 59 procent gekocht van een andere investeerder. Vastgoed Belang, de branchevereniging voor de private verhuurmarkt, wijst erop dat die huizen de komende tijd alsnog van de markt verdwijnen. Het gaat namelijk om huizen die worden gekocht met als doel om weer te worden doorverkocht.
Dat er meer huurwoningen op de markt komen, is goed nieuws voor starters, stelt het Kadaster. "Zo hebben starters meer kans om op de koopmarkt te komen", stelt Zuidema. Aan de andere kant daalt het aanbod van huurwoningen, waardoor de zoektocht voor potentiële huurders steeds lastiger wordt.
Regels en Wet Betaalbare Huur
Vooral in de grote vier steden Amsterdam, Rotterdam, Utrecht en Den Haag neemt het aantal woningen van particuliere investeerders af. Dit komt in de eerste plaats door de Wet betaalbare huur. Hierdoor geldt voor veel huurwoningen een maximale huur, op basis van een puntensysteem. "In de vier grote steden zaten veel beleggers met hun huurprijzen boven de norm. Buiten de grote steden is dat veel minder."
Daarnaast spelen nieuwe belastingregels, ook buiten de grote steden. De nieuwe regels voor de box-3-belasting hebben een groot effect op de verhuurders. Door de belastingverhoging in box-3 is het voor particuliere beleggers minder aantrekkelijk om in woningen te investeren. "Zolang die onzekerheid over box-3 er is, lijkt hier ook weinig verandering in te komen."
Steeds minder huizen in de vier grote steden zijn dus in handen van particuliere investeerders. "Het zijn vooral veel studentenwoningen die worden verkocht en voor de huizen die verdwijnen, komen niet dezelfde woningen terug", vertelt Zuidema. "Een huis waar eerst vier studenten woonden kan bijvoorbeeld veranderen in een aantal kleine studio's of een ander type woning."