Andreaspenning voor oprichters Kick Out Zwarte Piet
1 december 2025 13:43
Twee leden van de actiegroep Kick Out Zwarte Piet hebben een Andreaspenning ontvangen. Ze kregen deze voor hun inzet om het sinterklaasfeest in Amsterdam inclusiever te maken. Jerry Afriyie en Raul Balai ontvingen de penning gisteren uit handen van locoburgemeester Touria Meliani van Amsterdam.
Afriyie en Balai werden in 2012 door toenmalig burgemeester Eberhard van der Laan uitgenodigd voor een gesprek over het kinderfeest. Daaruit kwam uiteindelijk een gezamenlijke aanpak om het uiterlijk van Zwarte Piet te veranderen. Inmiddels is de roetveegpiet bij bijna alle sinterklaasvieringen in het land de standaard, schrijft NH.
Door de oprichting van KOZP kwam ook een fel tegenprotest op gang. Jarenlang werden de sinterklaastijd en de maanden daarvoor overheerst door de strijd over Zwarte Piet. Vooral tussen 2015 en 2019 waren er veel demonstraties tegen Zwarte Piet en tegendemonstraties waarbij soms geweld tegen KOZP-demonstranten werd gepleegd. In 2017 bijvoorbeeld, toen de zogenoemde 'blokkeerfriezen' de snelweg blokkeerden om ervoor te zorgen dat demonstranten niet bij de intocht in Dokkum konden komen.
Zeker in de eerste jaren luidde de kritiek op KOZP dat ze met hun aanwezigheid en hun protest het kinderfeest zouden verstoren. In de jaren die volgden nam de steun in de samenleving voor de roetveegpiet toe. In 2023 was Piet in de meeste plaatsen, op televisie en in winkels al niet meer zwart. Dit jaar waren nog op slechts enkele plekken in het land pieten zwart geschminkt tijdens de intocht. Ipsos I&O peilde vorig jaar wel dat nog een substantieel deel van de samenleving voor een intocht met zwartgeschminkte pieten is.
Doelen bereikt
Afriyie en Balai hebben zich volgens de gemeente niet alleen ingezet voor verandering, maar ook de dialoog verder geholpen door bij te dragen aan maatschappelijke bewustwording over racisme en inclusiviteit. Verder worden ze geroemd omdat hun impact verder reikt dan de hoofdstad.
Op 5 december stopt de Stichting Nederland Wordt Beter, waar KOZP onder valt. De groep zegt zijn doelen te hebben bereikt. "Het is tijd dat Nederland het stokje overneemt en de strijd voortzet", zegt Afriyie.
"De doelstellingen staan allemaal nu goed op de agenda", zegt medeoprichter Balai tegen AT5. "Als je nu als Zwarte Piet de straat op gaat, weet iedereen dat jij bewust met iets racistisch bezig bent."
In het Amsterdamse museum Beautiful Distress is nu de tentoonstelling Nederland, word beter! te zien over de strijd die KOZP de afgelopen vijftien jaar heeft gevoerd. De tentoonstelling is gratis te bezoeken en loopt tot 1 februari 2026.
De Andreaspenning is voor mensen die zich op sociaal, cultureel, maatschappelijk of economisch gebied voor Amsterdam hebben ingezet. Hun inzet moet landelijk zichtbaar zijn geweest en ze moeten minimaal tien jaar als vrijwilliger betrokken zijn geweest bij een maatschappelijk doel.
Man opgepakt voor miljoenenfraude met coronasubsidies
1 december 2025 13:06
De Opsporingsdienst van de Nederlandse Arbeidsinspectie heeft een 49-jarige man gearresteerd die wordt verdacht van het plegen van fraude met coronasubsidies, witwassen en het plegen van valsheid in geschrifte. In totaal zou hij voor acht miljoen euro hebben gefraudeerd met de subsidieregeling Coronabanen in de Zorg (COZO).
Die regeling moest zorgaanbieders ondersteunen bij het tijdelijk aannemen van extra personeel om de druk op de zorg tijdens de coronapandemie te verlagen.
De man handelde niet alleen, maar vormde samen met anderen een crimineel netwerk, zegt de Arbeidsinspectie. Hij zou voor 32 zorgondernemingen onrechtmatig miljoenen aan COZO-subsidie hebben aangevraagd. Dat waren spookbedrijven, zegt de Arbeidsinspectie. Via die bedrijven zou hij het geld ook hebben weggesluisd. De inspectie doet nog onderzoek naar het netwerk met wie de man samenwerkte en sluit meer aanhoudingen niet uit.
Verder onderzoek
De Arbeidsinspectie vermoedt dat geen van de genoemde zorgondernemingen de ontvangen subsidie heeft besteed aan het in dienst nemen van tijdelijk ondersteunend zorgpersoneel.
Uit de administratie van de verdachte maakt de Arbeidsinspectie namelijk op dat hij veel meer personeelsuren "uitleende" aan die zorgondernemingen dan waar hij als eenmanszaak over beschikte. Ook voor zijn eigen eenmanszaak zou de man een onrechtmatige COZO-subsidie hebben aangevraagd.
Tijdens de doorzoekingen zijn onder meer de administratie, gegevensdragers, een voertuig en contant geld van de verdachte in beslag genomen. Hij zit voorlopig vast.
Opschorting
Het is niet voor het eerst dat er fraude aan het licht komt rond de corona-zorgbanen. Begin 2022 zette toenmalig minister Helder voor Langdurige Zorg de subsidieregeling al tijdelijk stop vanwege vermoedens van fraude. Een paar maanden later werd de regeling hervat. Inmiddels is de regeling afgelopen.
De afgelopen jaren zijn er meerdere mensen gearresteerd. Zij zouden op vergelijkbare wijze fraude hebben gepleegd. De Arbeidsinspectie zegt nog steeds onderzoek hier naar te doen. De inspectie doet ook onderzoek naar zorgondernemingen die wel daadwerkelijk zorg verlenen, maar wel fraude hebben gepleegd met deze regeling.
Nabestaanden over 'Erasmussteker': 'Hij mag nooit meer de samenleving in'
1 december 2025 12:59
'Erasmussteker' Ayoub M. moet volledig verantwoordelijk worden gehouden voor wat hij gedaan heeft. Dat zeggen nabestaanden en slachtoffers van de mesaanval vorig jaar september bij de Erasmusbrug voor de rechtbank op Schiphol.
Ayoub M. uit Amersfoort staat terecht voor het doden van de Duitser Philipp en het neersteken van de Zwitser Stefan. Hij wordt verdacht van moord en poging tot moord met een terroristisch oogmerk. De nu 23-jarige M. zegt dat hij zich niets van de aanval kan herinneren en dat hij geen terrorist is.
De moeder van Philipp zei dat zijn familie "het ergste is overkomen wat je maar kan voorstellen. Je eigen kind, broer, kleinzoon, neef op zo'n wrede manier moeten verliezen en begraven." Ze vindt dat M. hiervoor levenslang moet boeten. "Als wij levenslang moeten lijden, zou ook de verdachte zo voor zijn daad moeten boeten, zonder gratie. Hij zou nooit meer in de samenleving mogen terugkeren, Philipp kan dat immers ook niet."
De Nederlandse vriend van Philipp zei dat de messen die Ayoub gebruikte bij zijn aanval gevoelsmatig "nog altijd vastzitten" in zijn hart. "Het moeilijke en wrange vind ik ook dat als je hem de weg had gevraagd hij met je was meegelopen. Ik had gehoopt dat je met hem in gesprek was geraakt en had gezien wat voor mooi mens hij was."
'Psychose als smoes'
De Zwitser Stefan, die de aanval ternauwernood overleefde, liet een verklaring voorlezen. "Ik herinner me alles, de messen die me raakten, het besef dat mijn leven op dat moment kon eindigen. De hulpeloosheid en doodsangst achtervolgen me nog steeds. Nog steeds voel ik de gevolgen." Hij kampt onder meer met chronische pijn en beperking in beweging en blijvende schade.
Stefan zegt dat hij last heeft van flashbacks, paniekaanvallen en slapeloze nachten. Ook is hij bang voor openbare ruimtes, is hij constant waakzaam en heeft hij een voortdurend gevoel van verlies. Hij zegt dat zijn partner zwanger was ten tijde van de aanval. Zijn dochter werd in juni geboren. "Iedere dag kijk ik in de ogen van mijn kind en denk ik dat mijn kind zonder vader had kunnen opgroeien. Dat achtervolgt mij nog steeds."
Dat M. zegt dat hij zich niets kan herinneren, is "voor slachtoffers en nabestaanden een gotspe", zei Stefan. "Het beledigt iedereen die door deze daad is geraakt. Daders als Ayoub moeten volledig en rechtvaardig worden gestraft en verantwoordelijkheid nemen. Het ontkennen van de gebeurtenis en psychose als excuus gebruiken is volgens mij een smoes. Ik vraag u dat de dader nooit meer de kans krijgt zoiets nog eens te doen."
IS-filmpjes
Voorafgaand aan de nabestaandenverklaringen gaf M. antwoord op vragen van de rechtbank en het OM. Daar ging het voor een groot deel over het mogelijk terroristische karakter van de aanval. Getuigen hebben verklaard dat hij meerdere keren "Allahoe akbar" riep. De voorzitter van de rechtbank zei dat uit het politieverhoor naar voren kwam dat M. vond dat ongelovigen gedood moeten worden. Ook zei M. toen dat hij zichzelf en anderen misschien beter had moeten opblazen met een bom.
De voorzitter: "U zegt: ik heb zulke dingen niet in mijn hoofd, maar toch komen ze uw mond uit?" Een verklaring daarvoor had M. niet. Op zijn telefoon en laptop zijn jihadistische filmpjes en teksten gevonden. Op zijn laptop trof de politie een magazine aan van IS, dat al in november 2023 werd opgeslagen. Ook daar had M. geen verklaring voor.
De telefoon van M. bevatte ook een mapje met TikTok-filmpjes van IS. Het gaat om IS-propagandafilmpjes, van zelfmoordaanslagen, kindsoldaten en het leven in het kalifaat. "Ik vond de filmpjes verschrikkelijk, wil er niks mee te maken hebben. Ik dacht wat is dit?", zei M. daarover.
Aanval op moeder
M. verklaarde opnieuw geen terrorist te zijn. "Anders zou je me toch als zodanig herkennen? Terroristen hebben grote baarden." Hij had het ook over zijn wanen, dat hij stipjes of oogballen voor zich zag. Op de dag van de aanval zag hij er veel, zei hij.
Hij zegt dat hij daar angstig van wordt en zich daardoor meer bezig gaat houden met het geloof. Maar de propagandafilmpjes die hij bekeek zag hij niet als "met het geloof bezig zijn". Hij probeert rust en steun te vinden in het geloof, zei hij.
Op het moment van de mesaanval stond M. onder toezicht, omdat hij twee jaar eerder tbs met voorwaarden had gekregen vanwege een aanval met een mes op zijn moeder. De rechter oordeelde toen dat hij volledig ontoerekeningsvatbaar was.
Nederland betaalt opnieuw mee aan Amerikaans wapenpakket voor Oekraïne
1 december 2025 12:17
Nederland draagt 250 miljoen euro bij aan een nieuw steunpakket voor Oekraïne. Met dat geld worden Amerikaanse luchtverdedigingssystemen, munitie en ander militair materieel voor Oekraïne gekocht.
Veel NAVO-lidstaten hebben zelf niet genoeg wapens om die aan Oekraïne te leveren. Daarom kopen zij bij Amerika de spullen in die Oekraïne het hardst nodig heeft. Voor een volledig steunpakket van 500 miljoen euro, zal naast Nederland ook nog een ander land moeten bijdragen.
'Druk op Rusland hoog houden'
Dat er afgelopen weekend opnieuw meerdere doden en gewonden vielen door Russische aanvallen op Kyiv, was voor minister Brekelmans (Defensie) mede de reden om meer geld uit te trekken. "Oekraïne heeft acuut meer militaire steun nodig om zich tegen deze luchtaanvallen te verdedigen en de zware winter door te komen", tekent hij op in een persbericht.
Ook wil hij door de leveringen de positie van Oekraïne aan de onderhandelingstafel versterken. "Het is van groot belang de druk op Rusland hoog te houden", zegt Brekelmans. "Zowel via diplomatieke en economische kanalen, als door militaire leveringen aan Oekraïne."
Stekelig debat
Het is de tweede keer dat Nederland een bijdrage doet voor deze zogeheten Prioritised Ukraine Requirements List (PURL), een lijst waarop Oekraïne aangeeft welke luchtverdediging, munitie en andere zaken het hardst nodig zijn. De uitgaven zijn onderdeel van de 3,5 miljard euro die Nederland aan Oekraïne heeft toegezegd.
Het is nog onduidelijk hoeveel extra geld het demissionaire kabinet voor volgend jaar voor Oekraïne wil vrijmaken. Vorige week was daar in de Tweede Kamer een vrij stekelig debat over, omdat premier Schoof op dit moment nog geen extra 2 miljard steun wil toezeggen.
Weer arrestaties voor grote brand Hongkong, dodental naar 151
1 december 2025 12:15
De politie in Hongkong heeft opnieuw twee mensen opgepakt in verband met de verwoestende brand van vorige week in een appartementencomplex. Ze worden verdacht van doodslag.
Daarmee komt het totale aantal arrestanten op dertien. De aanhoudingen houden verband met de renovatie van het complex, waarbij ondeugdelijke materialen zouden zijn gebruikt.
Hulpdiensten hebben inmiddels vijf van de zeven uitgebrande torens doorzocht. Er zijn onder meer lichamen gevonden in trappenhuizen en op daken, vermoedelijk van bewoners die probeerden te vluchten voor het vuur.
Vandaag zijn nog eens vijf stoffelijke overschotten aangetroffen, waarmee het dodental is opgelopen naar 151. Daarnaast zijn drie lichamen geborgen die al door de brandweer waren gelokaliseerd. Onder de doden zijn zeker negen huishoudelijke hulpen uit Indonesië en een uit de Filipijnen.
Tientallen mensen worden nog vermist. Het is de vraag of iedereen kan worden geïdentificeerd, omdat sommige lichamen door de brand grotendeels zijn vergaan.
Netten niet brandwerend
Het appartementencomplex bestaat uit acht gebouwen en werd de afgelopen tijd gerenoveerd. Bij die klus werden volgens de autoriteiten materialen gebruikt die niet voldeden aan de regels. Zo waren de netten bij de bamboesteigers rond de gebouwen niet overal brandwerend genoeg.
Omdat de gebrekkige netten op moeilijk bereikbare plaatsen hingen, werden ze bij controles niet opgemerkt, zeggen de autoriteiten. "De aannemers wilden geld verdienen ten koste van mensenlevens", aldus de op een na belangrijkste functionaris in de stad, Eric Chan.
Het vuur ontstond bij de netten onderaan een van de woongebouwen en sloeg via schuimpanelen en de ramen naar binnen. De wind leidde ertoe dat de brand oversloeg naar zes andere torens. Een van de acht woongebouwen bleef gespaard. De brandalarmen in het complex functioneerden niet naar behoren.
Inzamelingsactie
Door de brand zijn duizenden mensen dakloos geworden. De afgelopen dagen is er bij het complex een zee van bloemen, kaarten en andere steunbetuigingen ontstaan. Een inzamelingsactie voor overlevenden van de brand heeft tot nu toe een kleine 100 miljoen euro opgeleverd.
Het geld wordt samen met de 33 miljoen euro van de overheid gebruikt voor huisvesting van de slachtoffers en andere hulp op de lange termijn. Van de bewoners zitten er nu zo'n 700 in hotels en hostels, 1144 mensen zijn ondergebracht in tijdelijke onderkomens. Ook zijn er nog steeds twee noodopvanglocaties geopend.
Mensen rouwen en leggen bloemen bij de flats om de doden te herdenken:
In Hongkong klinken ook geluiden dat de overheid in ieder geval deels verantwoordelijk is voor het drama. De afgelopen dagen werden drie mensen opgepakt voor opruiing, melden lokale media. Een van hen was betrokken bij een online petitie waarin werd opgeroepen tot een onafhankelijk onderzoek naar de brand en naar toezicht op bouwlocaties. Volgens persbureau Reuters is de student van 24 vandaag vrijgelaten.
De politie wil niet ingaan op individuele gevallen en zegt alleen te handelen in overeenstemming met de wet. Hoewel Hongkong nog altijd andere wetten en regels heeft dan het Chinese vasteland, is er in de stad maar beperkt ruimte voor kritiek op de overheid.
De afgelopen jaren zijn onder het mom van de nationale veiligheid veel vrijheden ingeperkt. Protesten worden vroegtijdig de kop ingedrukt en oppositieleiders worden geweerd bij verkiezingen. De autoriteiten in Peking waarschuwen inwoners van Hongkong om het drama niet te gebruiken om "de stad terug te storten in de chaos" van 2019, toen er grote betogingen waren tegen de inperking van vrijheden en de democratie.
Aidsfonds ziet meer baby’s met hiv door weggevallen financiering VS
1 december 2025 09:37
Door het stopzetten van Amerikaanse financiering is het aantal hiv-besmettingen onder pasgeboren baby's sterk toegenomen. Dat meldt het Aidsfonds op basis van data van lokale partners. Volgens de organisatie is Uganda het zwaarst getroffen door de bezuinigingen van Trump.
De Amerikaanse regering zette begin dit jaar de financiering voor hiv- en aidsbestrijding via USAID en Pepfar, het Amerikaanse programma tegen hiv en aids, grotendeels stop. Veel landen waren afhankelijk van die hulp, en de gevolgen daarvan worden nu zichtbaar, aldus het Aidsfonds.
Uganda, een land in Oost-Afrika met meer dan 50 miljoen inwoners, wordt het hardst getroffen door de bezuinigingen. Meer dan zestig klinieken hebben hun deuren moeten sluiten en testprogramma's liggen stil. "In klinieken waar jarenlang geen kinderen met hiv meer werden geboren, zien we nu dat weer 1 op de 4 pasgeborenen met hiv ter wereld komt", zegt Mark Vermeulen, directeur van het Aidsfonds.
"Dat gebeurt omdat moeders geen toegang meer hebben tot hiv-tests waardoor ze niet weten dat ze hiv hebben of omdat de behandeling simpelweg niet beschikbaar is", zegt Vermeulen. Duizenden zwangere vrouwen kunnen hun hiv-behandeling niet voortzetten. "Dit zijn wat ons betreft de eerste schokkende signalen van de radicale bezuinigingen."
Wereld Aids Dag
Het is vandaag Wereld Aids Dag, waarop wereldwijd aandacht wordt besteed aan de strijd tegen aids. Vandaar dat het Aidsfonds vandaag de bevindingen publiceert.
Hiv, het virus dat aids veroorzaakt, kan zitten in bloed, sperma en voorvocht, vaginaal vocht en moedermelk. Als deze lichaamsvochten in je bloed of slijmvliezen komen, heb je kans op hiv.
Met internationale hulp was het eerder gelukt om de overdracht van hiv van moeder op kind vrijwel volledig te elimineren. In Uganda is de overdracht van hiv van moeder op kind binnen zes maanden gestegen van 6,1 naar 8,4 procent. Ook mannen die seks hebben met mannen en trans personen lopen meer risico op het krijgen van hiv. Ook zij worden hard geraakt door de weggevallen steun.
Enkele weken na zijn inauguratie kondigde Trump de ontmanteling van USAID aan, waardoor een groot deel van de buitenlandse hulp van de ene op de andere dag wegviel. USAID speelde een cruciale rol in het bestrijden van ziektes die op het Afrikaanse continent veel voorkomen, zoals malaria, tuberculose en hiv en aids. Zo'n 40 procent van alle wereldwijde humanitaire hulp liep via deze organisatie.
Wereldwijd zijn de gevolgen groot: meer dan 111.000 banen in de gezondheidszorg zijn verdwenen en 4595 gezondheidsfaciliteiten werden gesloten in Sub-Sahara-Afrika. Niet alleen in Uganda, ook in Ethiopië, Zimbabwe en Namibië zijn de gevolgen voelbaar. En in Zuid-Afrika verloren 26.000 kinderen toegang tot therapie en zorg.
Sommige landen zijn in het gat gesprongen, zoals de Filipijnen, Thailand, Kenia en Zuid-Afrika; zij hebben zelf gezorgd dat de hiv-behandelingen door kunnen blijven gaan.
25 miljoen gered
"De landen waar wij ons extra zorgen over maken, zijn landen die moeite hebben hun eigen gezondheidszorg overeind te houden", zegt Vermeulen van Aidsfonds. Zij konden onmogelijk van de ene op de andere dag de bezuinigingen opvangen, omdat zij sterk afhankelijk zijn van buitenlandse hulp.
"Die landen gaan vaak ook gebukt onder een hoge schuldenlast, waardoor ze twee of drie keer meer geld betalen aan schuld dan aan gezondheidszorg", zegt Vermeulen. "Het is dus een mix van verschillende oorzaken die ervoor zorgen dat mensen met hiv die toegang willen tot levensreddende behandeling, die niet meer kunnen krijgen."
Het Amerikaanse aidsbestrijdingsprogramma Pepfar was het grootste ter wereld; driekwart van de wereldwijde steun kwam van de VS. In de afgelopen twintig jaar zijn hierdoor 25 miljoen mensenlevens gered.
Harde cijfers van het aantal mensen met hiv of andere infectieziektes in de getroffen landen ontbreken nog, die komen pas over een jaar, zegt Vermeulen. "Ondertussen blijft een politieke reactie uit. Daar zit een enorme zorg. Onze oproep aan de formerende partijen en Europa is om verder te kijken dan de grenzen van ons land en het gat in de buitenlandse hulp te vullen. Infectieziekten kennen immers geen grenzen."
2400 banen verdwenen
Een eerdere studie van Erasmus MC in samenwerking met universiteiten uit de VS, Europa en Afrika, berekende dat het opschorten van Amerikaanse hulpgelden voor hiv-behandelingen de komende vijf jaar zal leiden tot ongeveer 150.000 extra doden in Sub-Sahara-Afrika.
Het schrappen van USAID en Pepfar komt bovenop het terugtrekken van de VS uit de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO). Daardoor moet de WHO een kwart van het personeel ontslaan. Volgens de VN-gezondheidsorganisatie is deze bezuiniging nodig omdat de VS, met bijna 20 procent van het budget, veruit de grootste geldschieter was.