Australië gaat wapens opkopen na aanslag op Bondi Beach
19 december 2025 03:35
Australië gaat vuurwapens opkopen in reactie op de aanslag op een joodse chanoekaviering afgelopen zondag. Premier Albanese hoopt dat eigenaren van vuurwapens die tegen een vergoeding vrijwillig zullen inleveren.
"We moeten ervoor zorgen dat er minder wapens in onze samenleving zijn", zei Albanese op een persconferentie over het plan. Hij wees erop dat een van de daders van de aanslag legaal zes vuurwapens in huis had. "Er is totaal geen reden waarom iemand zoveel wapens nodig heeft."
Australië heeft in 1996 ook al eens een opkoopactie gehouden, in reactie op een bloedige schietpartij in Port Arthur waarbij 35 mensen om het leven kwamen. De wapenwetten werden toen aangescherpt en ruim 600.000 vuurwapens werden vrijwillig ingeleverd.
Volgens Albanese zijn er inmiddels weer meer vuurwapens in omloop dan ten tijde van die aanslag, zo'n vier miljoen. Daarom is de nieuwe campagne nodig volgens hem. De kosten ervan zullen worden gedeeld door de nationale overheid en de deelstaten.
Arrestaties uit voorzorg
Bij de aanslag afgelopen zondag openden een vader en een zoon het vuur op joodse gelovigen die bijeen waren gekomen op Bondi Beach. Vijftien mensen werden doodgeschoten, ook een van de daders kwam om het leven.
Gisteren werden in een voorstad van Sydney zeven mannen opgepakt omdat ook zij mogelijk onderweg zouden zijn naar Bondi Beach. De mannen, die van Melbourne naar Sydney waren gereisd, zouden geen directe banden met de daders hebben gehad, maar wel hetzelfde gedachtegoed aanhangen.
Hoewel ze op een mes na geen wapens bij zich hadden, pakten antiterreur-agenten hen uit voorzorg op. Concrete aanwijzingen dat ze van plan waren een misdaad te plegen, waren er volgens de politie niet. Ze zullen daarom mogelijk snel vrij komen, maar dan goed gevolgd worden, aldus de politie. "We willen geen enkel risico lopen."
EU niet eens over bevroren Russische tegoeden, kiest nu voor gezamenlijke Oekraïne-lening
19 december 2025 02:36
Europese leiders zijn er in Brussel nog niet in geslaagd overeenstemming te bereiken over het financieren van Oekraïne met bevroren Russische tegoeden. Men kiest ervoor Oekraïne te helpen met een gezamenlijke lening zodat de details van het andere plan verder kunnen worden uitgewerkt.
"Er is gesproken over de bevroren tegoeden, maar ook over hoe de ruimte in het EU-budget zou kunnen worden ingezet", zei een anonieme EU-functionaris na uren vergaderen. "Na lange discussies is het duidelijk dat leningen uit bevroren tegoeden meer werk vergen. De leiders hebben meer tijd nodig om de details te behandelen."
Oekraïne heeft de komende twee jaar 135 miljard euro nodig om het overheidsbudget sluitend te krijgen. De Europese Unie is bereid daar 90 miljard aan bij te dragen, de rest zou van landen als het Verenigd Koninkrijk, Canada en Noorwegen moeten komen. Over hoe de EU dat geld bijeen moest krijgen waren de 27 landen het niet eens.
Voorschot op herstelbetalingen
De afgelopen tijd is er in Europa fel gediscussieerd over de vraag of de bevroren Russische tegoeden in Europa daarvoor aangesproken mogen worden. Voorstanders noemen dat een voorschot op de herstelbetalingen die Rusland zou moeten doen voor de invasie van Oekraïne. Tegenstanders vrezen echter Russische represailles.
Vooral België, waar het merendeel van de tegoeden is ondergebracht, vreest financieel aansprakelijk te worden gehouden voor het verdwijnen van Russisch geld. In aanloop naar de top werd geprobeerd het land met extra gezamenlijke garanties gerust te stellen: andere landen zouden ook willen bijdragen als het land met claims te maken krijgt. Nederland is bijvoorbeeld bereid garant te staan voor 14 miljard.
Sinds gisteravond 21.00 uur waren Europese leiders in Brussel bijeen om hierover overeenstemming te krijgen. Een alternatief plan was zelf geld te lenen om naar Oekraïne door te sluizen, maar dat zagen veel landen als een veel groter financieel risico. Diep in de nacht kondigden de leiders toch aan eruit te zijn.
Vooraf had voorzitter Ursula Von der Leyen gezegd dat niemand de EU-top zou kunnen verlaten voordat er overeenstemming was bereikt. De Poolse premier Tusk zei dat Europa voor een harde keuze stond: "vandaag geld, of morgen bloed".
De Oekraïense president Zelensky had vooraf een moreel beroep gedaan op de EU. "Oekraïne verdedigt de EU, dus moet de EU Oekraïne helpen". Hij zei oog te hebben voor de bezwaren van de Belgen, maar voegde eraan toe dat "je mag best bang zijn voor juridische stappen van Rusland, maar dat is nog altijd minder eng dan als Rusland aan je grenzen staat".
Voor het aangaan van gemeenschappelijke leningen is een unaniem besluit van alle EU-lidstaten nodig. Nederland was traditioneel geen voorstander van dit soort leningen: vorig jaar nog nam de Tweede Kamer de motie-Eerdmans aan, die het kabinet vroeg een dergelijke lening voor defensie-investeringen te blokkeren.
Maar premier Schoof heeft in aanloop naar deze top benadrukt dat Nederland openstaat voor beide oplossingen. Nederland had een voorkeur voor het inzetten van de Russische tegoeden, maar is niet tegen het aangaan van gezamenlijke Europese leningen.
EU-correspondent Chris Ostendorf, vanuit Brussel:
"De inzet op deze top was buitengewoon hoog. Niemand mocht de vergadering verlaten, zonder een akkoord over de miljardensteun voor Oekraïne. Zelensky verhoogde de druk nog, door te stellen dat het gebruiken van de Russische tegoeden de enige manier is om Poetin te dwingen te betalen voor de ravage die hij in Oekraïne heeft aangericht.
Deze uitkomst van de top is een teleurstelling voor de ruime meerderheid van landen die graag een stevig signaal aan Poetin had willen geven. Ook financieel is het een tegenvaller, omdat het nu niet de Russische agressor is die opdraait voor de kosten, maar de Europese Unie. Daarom laten de regeringsleiders het oorspronkelijke plan nog niet los. De Russische tegoeden zijn eerder al permanent bevroren. Dat geeft de EU de gelegenheid de komende maanden alsnog te proberen Rusland de rekening te presenteren voor de agressie-oorlog in Oekraïne."
Zoon en medestander van Bolsonaro raken parlementszetel kwijt
19 december 2025 02:07
Eduardo Bolsonaro, de zoon van de Braziliaanse oud-president, is zijn zetel in het parlement kwijtgeraakt. De voorzitter van het lagerhuis zegt dat hij te veel zittingen heeft gemist. Ook een andere medestander verliest zijn zetel.
In februari week Eduardo uit naar de VS, om zich hard te maken voor internationale steun voor zijn vader. Daarbij zal ook een rol hebben gespeeld dat hij in Brazilië zelf vervolgd wordt het tegenwerken van justitie. Daar kan hij een celstraf van vier jaar voor krijgen. Eduardo zelf spreekt van een politieke vervolging.
Eduaro (41) is een vurig aanhanger van zijn vader. Hij verdedigde diens rol in de bestorming van het parlement nadat hij de presidentsverkiezingen had verloren en riep de Amerikaanse president Trump op tot sancties nadat zijn vader was aangeklaagd.
Gevlucht
Behalve Eduardo verloor ook Alexandre Ramagem zijn parlementszetel. Dat was omdat hij als oud-hoofd van de inlichtingendienst 16 jaar cel kreeg voor de couppoging die Jair Bolsonaro aan de macht moest houden. Hij vluchtte naar de VS voordat hij kon worden opgepakt.
Eduardo Bolsonaro noch Alexandre Ramagem heeft gereageerd op het verlies van zijn zetel. Jair Bolsonaro werd eerder dit jaar veroordeeld tot 27 jaar cel vanwege zijn poging aan de macht te blijven en zit nu vast.
Amerikaanse verkoop TikTok rond, algoritme voortaan getraind met data VS
19 december 2025 01:18
TikTok heeft een oplossing gevonden om in de VS te kunnen blijven opereren. Het Amerikaanse deel van het sociale medium komt grotendeels in handen van drie grote investeerders, waardoor bezwaren van de Amerikaanse politiek worden weggenomen.
Tijdens zijn eerste termijn drong president Trump aan op een verbod op TikTok, uit angst dat de persoonlijke gegevens van vele tientallen miljoen Amerikaanse gebruikers in handen van de Chinese overheid terecht zouden kunnen komen. Ook bestond de vrees dat China de Amerikaanse publieke opinie zou kunnen beïnvloeden door het algoritme van de app onwelgevallige boodschappen te laten censureren.
Onder president Biden stemde het Amerikaanse Congres in met een verbod zolang de Amerikaanse tak van het bedrijf nog in Chinese handen was. De app ging ook daadwerkelijk een kleine maand op zwart, maar na zijn aantreden dit jaar gaf Trump moederbedrijf ByteDance extra tijd om tot een vergelijk te komen. De app werd zolang gedoogd, hoewel Trump daar officieel geen wettelijke bevoegdheid voor had.
Amerikaanse servers
In september liet Trump weten dat er in grote lijnen overeenstemming zou zijn over de verkoop, al zweeg China toen nog. Destijds werden Oracle en investeringsmaatschappij Silver Lake al genoemd, daar blijkt nu AI-bedrijf MGX uit Abu Dhabi bij te zijn gekomen. Zij krijgen gezamenlijk bijna de helft van het Amerikaanse TikTok in handen, 19,9 procent blijft eigendom van ByteDance en de rest wordt aangevuld met bestaande investeerders van ByteDance.
De gegevens van Amerikaanse gebruikers worden voortaan opgeslagen op servers in de VS. Ook wordt het algoritme van TikTok opnieuw getraind met Amerikaanse data, om buitenlandse manipulatie te voorkomen. Hoeveel geld de investeerders uittrekken voor de overname is niet bekendgemaakt. De leiding van TikTok USDS Joint Venture LLC komt in handen van een zevenkoppige raad van bestuur met een meerderheid van Amerikanen.
Het Witte Huis heeft nog niet gereageerd op de deal, maar verwijst naar ByteDance. Dat bedrijf zegt dat op deze manier gegarandeerd is dat "170 miljoen Amerikanen een wereld van eindeloze mogelijkheden kunnen blijven ontdekken als onderdeel van een levendige wereldwijde gemeenschap". De deal zou op 22 januari ingaan.
Doodstraf voor man die willekeurig voorbijgangers doodschoot in Arizona
19 december 2025 00:47
Een Amerikaanse jury heeft een 43-jarige man ter dood veroordeeld voor de moord op zes onbekenden, zijn eigen moeder en haar man. Cleophus Cooksey vermoordde hen in 2017 over een periode van drie weken in de Amerikaanse staat Arizona.
De eerste moord stamt uit november 2017, toen twee mannen van 27 en 21 dood werden gevonden in de stad Phoenix. Een week daarna werd een beveiliger op straat doodgeschoten. Het wapen van die man werd door de dader meegenomen.
Later volgden nog drie moorden, waarvan twee op dezelfde avond. In dat laatste geval ontvoerde de dader het 43-jarige slachtoffer en randde haar aan.
Melding van schoten
De moorden werden opgelost toen buren de politie op Cooksey afstuurden nadat ze pistoolschoten hadden gehoord. Toen hij de deur opende voor agenten, ontdekten die dat hij net zijn 56-jarige moeder en haar 54-jarige partner had doodgeschoten. Hij werd betrapt met het vermiste wapen.
Ondanks al het bewijs tegen hem bleef Cooksey zijn onschuld volhouden. Het is daarom nooit duidelijk geworden wat het motief voor de moorden was.
"Iedereen die tegen de doodstraf is moet maar eens naar deze zaak kijken", redeneerde de officier van justitie die Cooksey had aangeklaagd. "Om nodeloos het leven van acht onschuldigen te nemen moet je wel bijzonder kwaadaardig zijn. De dood is de enige juiste straf."
Executie Florida
Arizona is een van de 27 Amerikaanse staten die de doodstraf oplegt. Het voltrekken van die straf kan door beroepsprocedures jaren duren. Dit jaar werden er twee terdoodveroordeelden geëxecuteerd.
Florida executeerde afgelopen avond een 58-jarige man die in 1988 ter dood werd veroordeeld voor twee moorden tijdens een inbraak. Hij schoot een man en zijn vriendin dood toen die tegenstribbelden bij de beroving. Frank Athen Walls bood vlak voor de dodelijk injectie zijn excuses aan voor het leed dat hij had veroorzaakt.
Dit jaar heeft Florida al negentien personen geëxecuteerd. Daarmee is de staat ruim koploper in het aantal terechtstellingen. Alabama, South Carolina en Texas staan met vijf op een gedeelde tweede plek. In totaal zijn er in de VS dit jaar 47 mensen terechtgesteld.
EU stelt ondertekening van verdrag met Zuid-Amerika met een maand uit
18 december 2025 22:51
De Europese Unie stelt het ondertekenen van het handelsverdrag met een aantal Zuid-Amerikaanse landen met een maand uit. Het verdrag zou eigenlijk dit weekend in Brazilië worden getekend, maar dat moment wordt nu op verzoek van Italië vooruitgeschoven. De Italiaanse premier Meloni zou meer tijd willen om bezorgde boeren gerust te stellen.
Er is 25 jaar lang onderhandeld over het verdrag tussen de Europese Unie en de landen Brazilië, Argentinië, Uruguay, Paraguay en Bolivia. Vorig jaar werd het akkoord tussen de EU en deze zogeheten Mercosur-landen eindelijk gesloten, maar Nederland heeft het verdrag nog niet ondertekend. Een nipte meerderheid van de Tweede Kamer stemde deze week alsnog voor de ondertekening.
In het akkoord is onder meer afgesproken dat een deel van de huidige importheffingen wordt opgeheven en dat douaneprocedures makkelijker worden. Ook zijn er afspraken gemaakt over het tegengaan van ontbossing.
Groot boerenprotest
Importheffingen worden door landen en economische samenwerkingsverbanden gebruikt om de interne economie te beschermen tegen concurrentie met goedkopere producten. Ook zorgen ze voor inkomsten. De EU heeft allerlei handelsverdragen met andere landen.
Critici van het Mercosur-handelsverdrag zijn onder meer bang voor concurrentie met goedkoop vlees en soja. Duizenden boeren protesteerden daarom vandaag in Brussel tegen het handelsverdrag. Dat protest begon vreedzaam, maar mondde uit in rellen. Er werden wegen geblokkeerd en op sommige plekken werd schade aangericht. De betogers bekogelden de politie met vuurwerk, aardappelen en stenen.
De politie heeft meerdere demonstranten opgepakt. Morgen zal de politie meer bekend maken over het aantal mensen dat is gearresteerd, meldt VRT Nieuws. Ook zal er dan meer informatie worden gedeeld over het aantal gewonden.
Bevroren Russische tegoeden
Het belangrijkste onderwerp op de EU-top in Brussel op dit moment is het inzetten van de bevroren Russische miljarden om Oekraïne een grote lening te verschaffen. Het gaat om 200 miljard euro aan Russische tegoeden die op een rekening in België staan.
België is een van de landen die huiverig zijn over het voorstel, omdat het land bang is voor enorme claims vanuit Rusland als de constructie juridisch niet blijkt te kloppen. België wil de risico's daarvan graag spreiden onder de andere EU-landen. Nederland heeft hiervoor 13 miljard toegezegd.
Nu alle andere agendapunten van de top zijn afgewerkt is het voor de aanwezigen tijd voor deze kwestie. De EU-landen lijken zich op te maken voor een urenlange onderhandeling. "Het wordt een lange dag en nacht waarin hard gewerkt zal worden om de belangen van het land te verdedigen", schrijft de Belgische diplomaat Pascal Heyman op X.
Het hangt van de Belgische steun af of de landen er op deze top uit zullen komen. Hongarije is in ieder geval tegen het plan. Voor de top liet de Hongaarse premier Orbán nogmaals weten er geen heil in te zien. Volgens hem stapt de EU hiermee in de oorlog tussen Rusland en Oekraïne.
Als België onvermurwbaar blijft en het land niet overtuigd is door de voorgestelde garanties van andere EU-landen, kan de EU kijken naar een gezamenlijke EU-lening. Tegen dat plan hebben andere landen dan weer grote bezwaren.