Wekdienst 23/9: VS geeft kunstschat terug • Dag 2 Algemene Politieke Beschouwingen
23 september 2021 07:00
Goedemorgen! De Tweede Kamer praat verder over de begrotingsplannen voor volgend jaar en de Verenigde Staten geven het Gilgamesh tablet, een gestolen kunstschat, terug aan een Iraaks museum.
Maar eerst het weer. Er zijn vandaag perioden met zon. In de loop van de dag komt er meer bewolking en in het noorden valt mogelijk wat regen. Het wordt 18 tot 20 graden en er waait een stevige westelijke wind.
Ga je de weg op? Hier vind je het overzicht van de files en werkzaamheden. Check hier de dienstregeling voor het spoor.
Wat kun je vandaag verwachten?
Wat heb je gemist?
Zo'n 550.000 Nederlandse huishoudens leven in zogeheten energiearmoede. Zij hebben een hoge energierekening, meestal een slecht geïsoleerd huis en een laag inkomen. Dat concludeert onderzoeksorganisatie TNO, op basis van cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek uit 2019 voor ruim 6,1 miljoen huishoudens.
"Uit ons onderzoek blijkt dat bijna de helft van de huishoudens in een onvoldoende geïsoleerd huis woont en daar niet zo veel aan kan doen. Een groot deel van hen heeft op dit moment geen probleem met het betalen van hun energierekening. Maar als de gasprijs verder gaat stijgen, kan een deel van de huishoudens uit deze groep alsnog een betalingsprobleem krijgen", waarschuwt hoofdonderzoeker Mulder van TNO.
Ander nieuws uit de nacht:
En dan nog even dit:
De 25-jarige Dirk Lauret uit Mierlo bleef in 5 vwo nog zitten, maar rondt nu drie masters tegelijk aan de TU Eindhoven cum laude af. Dat is nog nooit eerder gebeurd op de TU Eindhoven.
Hij volgde een bachelor Electrical Engineering, en kwam er tijdens een van zijn keuzevakken achter dat hij lesgeven leuk vond en veel interesse had in richting van veiligheid in de technologie. Dat maakte het kiezen van een master vervolgens zo moeilijk dat hij en voor de master Electrical Engineering ging, maar ook Information Security Technology, en Science Education and Communication.
Vrienden en familie verklaarden Lauret voor gek toen hij over zijn plannen vertelde, maar na doorbijten en hard studeren rondde zijn master binnen drie jaar tijd af.
Fijne donderdag!
Wakker Dier roept De Keurslager uit tot grootste Liegebeest 2021
23 september 2021 06:00
De Keurslager is vanochtend uitgeroepen tot grootste Liegebeest van 2021. Aan de 13de editie van de verkiezing - georganiseerd door dierenwelzijnsorganisatie Wakker Dier - deden dit jaar bijna 18.000 mensen mee. Zo'n 40 procent stemde op de Keurslager.
De organisatie wil met de jaarlijkse trofee bedrijven die hun klanten misleiden over dierenwelzijn, ontmaskeren. "Want hierdoor krijgen écht diervriendelijkere producten geen eerlijke kans", aldus stichting Wakker Dier.
"Veel mensen vertrouwen hun Keurslager en denken dat het daar wel goed zit. Maar helaas: er kan gewoon plofkip in de schappen liggen", zegt Kenny Oostrik van de stichting. "Elke 'Keur'-slager keurt zijn eigen vlees en kiest zelf wat hij in de vitrines legt."
Wakker Dier noemt een kip een plofkip als die enorm snel groeit, in volle, dichte stallen wordt gehouden en daardoor problemen heeft met de gezondheid zoals voetzweren en gewrichtspijn.
De Keurslagersvereniging (met 400 winkels) voert - zo zegt Wakker Dier - op zijn website diverse misleidende claims, zoals 'hoge kwaliteitseisen' en 'leveranciers hebben oog voor dierenwelzijn'. "Maar dat is onterecht. De vereniging stelt helemaal geen dierenwelzijnseisen aan het assortiment van de leden."
Keurslagers: Wij liegen niet
Directeur Joep Klaver van de vereniging van Keurslagers wil alleen schriftelijk reageren: "Wakker Dier wekt de suggestie dat Keurslagers geen aandacht hebben voor Dierenwelzijn. Dit is pertinent onjuist. Wij liegen niet."
Volgens de slagers wil Wakker Dier dat Keurslagers zich conformeren aan een landelijke standaard qua dierenwelzijn. Klaver: "Maar dat past niet bij ons omdat onze slagers de mogelijkheid hebben om bij lokale boeren en toeleveranciers onderscheidende producten te kunnen inkopen. Dit is voor onze vereniging een groot goed. Wakker Dier kan zich hier niet in vinden en heeft blijkbaar besloten dat deze nominatie daarom passend is. Wij vinden dat onterecht. We nemen hier afstand van. En we willen ook niet via de media discussie voeren."
Andere genomineerden
Er waren dit jaar nog vier andere genomineerden voor de Liegebeest. Twee daarvan kwamen Wakker Dier tijdens de stemperiode tegemoet, zodat hun nominatie werd ingetrokken. Het ging om de 'pure' babyvoeding met plofkalkoen van Olvarit en vleesmerk Meatlovers, dat bepaalde claims gaat aanpassen.
Een volgens Wakker Dier door de EU gesubsidieerde reclamecampagne van de kipsector en het zuivelkeurmerk PlanetProof deden tot het eind wel mee aan de stemwedstrijd. Volgens de dierenwelzijn organisatie zijn de eisen van het keurmerk niet streng genoeg.
"Ik ben verbouwereerd en persoonlijk geraakt door deze nominatie", zegt Tineke Kramer van het keurmerk. "We werken aan dierenwelzijn en er is een drive om steeds verder te verbeteren. Als je dan door Wakker Dier neergezet wordt als iets wat niet voorstelt... Ik heb daar geen woorden voor."
De Nepluvi (de kipsector) wenst weinig woorden vuil te maken aan de verkiezingswedstrijd. "Ik vind het allemaal volstrekte onzin. Ik reageer niet, tenzij we het worden", aldus voorzitter Gert-Jan Oplaat.
Australische premier over onderzeedeal: Frankrijk beantwoordt telefoontje niet
23 september 2021 04:17
De Australische premier Scott Morrison heeft geprobeerd zijn Franse collega Emmanuel Macron aan de telefoon te krijgen, maar dat is niet gelukt. Zijn telefoontje bleef onbeantwoord. Dat heeft Morrison in Washington tegen verslaggevers gezegd. "We zullen geduld hebben", zei Morrison volgens Australische media over de verstoorde relatie met Frankrijk.
De twee landen zijn verwikkeld in een diplomatiek conflict over de Australische aankoop van Franse onderzeeërs. Die werd onverwacht geannuleerd omdat Australië in zee ging met het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten, in het veiligheidspact AUKUS.
De Fransen zijn daar woedend over. Ze haalden hun ambassadeurs terug uit de VS en Australië en hoewel president Macron inmiddels telefonisch contact heeft gehad met zijn Amerikaanse ambtsgenoot Biden, is er nog geen overleg met Australië geweest, zei Morrison.
De Verenigde Staten lijkt de banden met Frankrijk inmiddels te hebben aangehaald. De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Blinken spreekt naar alle waarschijnlijkheid later vandaag met zijn collega, de Franse minister Le Drian. Volgende week keert de Franse ambassadeur weer terug naar Washington. De post in Australië blijft voorlopig onbemand. "De tijd is er nog niet rijp voor", zei de Australische premier.
30 miljard euro
Vanwege het AUKUS-pact, waardoor de aankoop van Franse onderzeeërs ter waarde van meer dan 30 miljard euro niet doorgaat, sprak de Franse minister van Buitenlandse Zaken onder meer van "een dolk in de rug".
De leiders van de drie AUKUS-landen stellen dat hun pact bedoeld is om de veiligheid en stabiliteit in de regio Azië-Pacific te garanderen. Dat was weer tegen het zere been van China, dat de drie landen verweet een "Koude Oorlog-mentaliteit" te hebben.
Ruim half miljoen huishoudens leven in 'energiearmoede'
23 september 2021 04:16
Zo'n 550.000 Nederlandse huishoudens leven in zogeheten energiearmoede. Zij hebben een hoge energierekening, meestal een slecht geïsoleerd huis en een laag inkomen. Dat concludeert onderzoeksorganisatie TNO, op basis van cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek uit 2019 voor ruim 6,1 miljoen huishoudens.
TNO heeft niet alleen onderzoek gedaan naar de aard en omvang van het probleem, maar heeft ook voor het eerst gemeten waar in Nederland verschillende vormen van energiearmoede vooral voorkomen.
"In tegenstelling tot de verwachtingen zien we vooral energiearmoede buiten de Randstad: in het noorden, oosten en zuidoosten van het land en deels in Zeeland", zegt Peter Mulder, hoofdonderzoeker van TNO. "Daar heb je relatief veel mensen met een laag inkomen en huizen waar, bij wijze van spreken, de wind door de kamer waait."
Isolatie van huizen
Om beter zicht te krijgen op energiearmoede moet volgens Mulder niet alleen naar de betaalbaarheid van de energierekening worden gekeken, die dit jaar hard kan oplopen. Ook de kwaliteit van de woning speelt een rol, net als de mate waarin bewoners hun huis kunnen verduurzamen.
TNO onderscheidt twee groepen. Enerzijds zijn er huurders van slecht geïsoleerde huizen die daar niets aan kunnen doen, omdat de verhuurder over de verduurzaming gaat. Anderzijds zijn er eigenaren van "energieslurpende" huizen die geen geld hebben om in een zuiniger huis te investeren.
"Uit ons onderzoek blijkt dat bijna de helft van de huishoudens in een onvoldoende geïsoleerd huis woont en daar niet zo veel aan kan doen. Een groot deel van hen heeft op dit moment geen probleem met het betalen van hun energierekening. Maar als de gasprijs verder gaat stijgen, kan een deel van de huishoudens uit deze groep alsnog een betalingsprobleem krijgen", waarschuwt Mulder.
Volgens TNO helpt het versnellen van de energietransitie om de energiearmoede te bestrijden. "Door met een gericht beleid juist nu meer huizen te verduurzamen kunnen we voorkomen dat meer huishoudens in problemen raken en helpen we de energietransitie op gang", zegt Mulder.
Geen inkomensarmoede
De ruim half miljoen huishoudens die in energiearmoede leven, staat voor zo'n 7 procent van het totaal aantal huishoudens. Ter vergelijking: inkomensarmoede komt bij zo'n 15 procent van alle huishoudens voor. Volgens TNO hebben energiearmoede en inkomensarmoede met elkaar te maken, maar vallen de verschijnselen lang niet altijd samen.
Onderzoeker Mulder: "Energiearmoede ligt geconcentreerder. In slechts vijf gemeenten en 7 procent van de wijken is meer dan 10 procent van de huishoudens energiearm. Dat maakt gericht beleid per gemeente of regio eenvoudiger."
Kamerdebat over Prinsjesdagstukken levert nog weinig concreets op
23 september 2021 00:26
Het Kamerdebat over de Prinsjesdagstukken, de Algemene Politieke Beschouwingen, hebben na de eerste dag nog weinig verandering in de politieke verhoudingen laten zien.
De VVD ging rond met een miljard euro om te besteden aan plannen van de Tweede Kamer. Het was bedoeld als een gebaar naar de oppositiepartijen, maar nog weinig partijen hebben erop ingetekend met concrete plannen.
Over de afschaffing van de verhuurderheffing werd de Kamer het wel min of meer eens. Maar er zijn nog geen knopen doorgehakt over hoe snel die wordt afgeschaft en wat dat mag kosten..
Donderdag zullen de partijen proberen meerderheden te vinden voor hun plannen, bijvoorbeeld meer geld voor het klimaat.
Schermutselingen
Ook in de verbale schermutselingen waren geen grote veranderingen te zien. Wilders viel D66-leider Kaag aan omdat zij 's ochtends niet meteen bij het debat aanwezig was. In de wandelgangen zei Kaag op haar beurt dat Wilders een dokter nodig had.
En later op de avond keerde een groot deel van de Kamer zich tegen FvD-leider Baudet die de Holocaust in verband had gebracht met de coronavaccinaties en het coronabewijs. Minister De Jonge ging weer met zijn rug naar Baudet toe zitten. Die nam zijn woorden niet terug.
De dag debatteren werd na middernacht afgesloten door Kamerlid Omtzigt. Hij deed voorstellen voor een eerlijker belastingplan. Vandaag gaat het debat om 10.15 uur weer verder.
Algerije sluit luchtruim voor Marokko om diplomatieke onenigheid
23 september 2021 00:16
Algerije sluit het luchtruim voor alle militaire vliegtuigen en burgertoestellen uit Marokko. De Algerijnse autoriteiten kondigen die maatregel aan vanwege de "aanhoudende provocaties en vijandelijke praktijken" van het buurland. Vorige maand verbrak Algerije al de diplomatieke banden met Marokko.
De Marokkaanse regering in Rabat heeft formeel nog niet gereageerd. Een bron bij Royal Air Maroc, de nationale luchtvaartmaatschappij van Marokko, heeft gezegd dat de sluiting van het luchtruim geen grote gevolgen heeft. Ongeveer vijftien vluchten per week zouden nu moeten worden omgeleid over de Middellandse Zee.
Twistpunten
De relatie tussen de Noord-Afrikaanse landen is al tientallen jaren slecht. Dat heeft onder meer te maken met de Westelijke Sahara. Het gebied werd in de jaren 70 door Marokko geannexeerd en Rabat beschouwt het als Marokkaans. In de Westelijke Sahara is ook de onafhankelijkheidsbeweging Polisario Front actief, die strijdt voor onafhankelijkheid. De beweging krijgt steun vanuit Algiers en hun leider, Brahim Ghali, verblijft in Algerije.
Omgekeerd beschuldigt Algerije Marokko van het steunen van de separatistenbeweging MAK, die autonomie wil in de regio Kabylië (in het noorden van Algerije). Algerije heeft de beweging aangemerkt als terroristische organisatie. In juli haalde Algerije zijn ambassadeur in Marokko al terug vanwege de steun van de Marokkaanse VN-ambassadeur aan het MAK.
De grenzen tussen de landen zijn sinds 1994 gesloten, maar sinds eind jaren 80 waren er wel diplomatieke banden.