Expeditie Robinson klaar met haatreacties: 'Het is een spel'
8 december 2025 12:51
Televisieprogramma Expeditie Robinson vraagt fans online in te binden na haatreacties op sociale media. Het gaat om reacties die volgens zender RTL "verder gaan dan meeleven".
"Het spel wordt volop gespeeld", schreef het programma gisteravond rond de uitzending op zijn Instagramaccount. "Daar mag iedereen natuurlijk iets van vinden. Helaas zien we de laatste weken ook haat in onze commentsectie."
In het programma moeten bekende Nederlanders zien te overleven op een tropisch eiland. Daarbij moeten ze proeven van fysieke en psychologische kracht zien te overleven en voorkomen dat ze door de mede-eilandbewoners naar huis worden gestemd. Wekelijks trekt het programma makkelijk een miljoen kijkers.
'Respectvol houden'
Dit seizoen hadden kijkers kritiek op het gekonkel waarmee sommige spelers probeerden in het spel te blijven, inclusief matchfixing, huichelachtige ontboezemingen en onverwacht verraad. Het leverde vooral acteur Kevin Hassing en influencer Amijé van der Laan commentaar op. Verwensingen als pestkop, kinderachtig, slang of rat volgden op sociale media, en soms nog erger.
"Het is een spel", maant de redactie nu. "We gaan de laatste weken expeditie in. Laten we er samen voor zorgen dat het spannend, leuk en vooral respectvol blijft."
Het is deze maand niet voor het eerst dat BN'ers te maken kregen met haatreacties. Niels van der Laan was door zijn rol als Hoofdpiet mikpunt van doodsbedreigingen vanwege een controversiële verhaallijn in het Sinterklaasjournaal. Daar is aangifte om gedaan.
'Groepsdynamiek gecreëerd'
Tegen Shownieuws zei Hassing eerder het van zich af te kunnen zetten, maar er wel verdrietig van te worden. "Ik heb gekonkeld", geeft hij toe, "want ik hou van het spelletje spelen en Expeditie Robinson is een spelletje".
Presentator Nicolette Kluijver zei tegen dat programma te balen van de heftige reacties. "Het is een spel. Dat vergeten we met zijn alleen misschien als je zit te kijken op de bank. Om iemand dood te wensen omdat hij het spel speelt, gaat echt te ver."
Oud-winnaar Bertie Steur, ook bekend van Boer zoekt vrouw, schrijft in haar column dat de tv-makers door de huidige opzet van Expeditie Robinson kliekvorming in de hand hebben gespeeld. "Aan het begin is er een hechte groep gesmeed en die is niet meer uit elkaar gegaan. In voorgaande jaren werd er eerder gehusseld en waren de banden onderling minder sterk. Dus het is de schuld van de makers zelf. Zij hebben zo'n groepsdynamiek gecreëerd."
Na gisteravond zijn er nog zes deelnemers in het spel. De finale wordt uitgezonden op zondag 28 december.
Dodental door hoge golven op Tenerife stijgt naar vier, nog één vermiste
8 december 2025 12:29
Het dodental door hoge golven op Tenerife is gestegen naar vier, melden Spaanse media. Een vrouw, die met spoed naar een ziekenhuis was gevlogen is daar overleden, meldt de Spaanse tv-zender RTVE.
Gisteren werden drie dodelijke slachtoffers geborgen die door enorme golven in zee waren gesleurd. Het gaat om een 35-jarige man, een 55-jarige vrouw en een man van wie de leeftijd nog niet is bevestigd.
Naar een vijfde persoon, een vrouw, wordt nog steeds gezocht. De mensen waren verrast door de hoge golven in natuurzwembad Charco de Isla Cangrejo bij de plaats Los Gigantes, aan de westkant van het Spaanse vakantie-eiland. De golven kwamen het zwemgebied binnen, waarop meerdere mensen de zee in werden gesleurd.
De vierde dode werd zondag aanvankelijk gereanimeerd na een hartstilstand en naar een ziekenhuis gevlogen.
Natuurzwembaden waren afgesloten
In een interview met RTVE heeft de burgemeester van de regio Santiago del Teide gezegd dat natuurzwembaden als Charco de Isla Cangrejo sinds 3 december afgesloten zijn vanwege de gevaarlijke golven.
"We doen er alles aan om mensen de toegang tot deze gebieden te ontzeggen en incidenten zoals die van gisteren te voorkomen, maar het is moeilijk om de hele kustlijn te bewaken en overal politieagenten te hebben", aldus de burgemeester.
Hij stelde dat het voorkomen had kunnen worden als mensen "simpelweg de borden en de aangebrachte zegels" hadden gerespecteerd. De slachtoffers zouden toeristen zijn geweest, maar dat is nog niet officieel bevestigd.
60 verdrinkingen
De kusten van de Canarische Eilanden worden als gevaarlijk beschouwd. Sinds januari dit jaar zijn er in totaal ongeveer 60 verdrinkingen geteld op alle Canarische Eilanden.
Vorige maand kwamen op Tenerife ook drie mensen om het leven door hoge golven, onder wie een 79-jarige Nederlandse vrouw. Nog eens vijftien mensen raakten toen gewond.
Solliciteren met AI, handig voor inspiratie of leidt het tot eenheidsworst?
8 december 2025 12:17
De hulp van kunstmatige intelligentie inroepen om je sollicitatiebrief te schrijven. Dat gebeurt steeds vaker, blijkt uit verschillende onderzoeken. Deze week kwam ook vacaturesite Indeed met een onderzoek waaruit blijkt dat in Nederland inmiddels een groot deel van jonge sollicitanten AI gebruikt.
Jasper Lukkezen merkte het onlangs bij het lezen van 177 sollicitatiebrieven. Hij is directeur van BoFEB, het economentraineeship bij de Rijksoverheid en moest nieuwe trainees aannemen. "Ten opzichte van vorige sollicitatierondes zijn de echt slechte brieven eruit. De typfouten, de warrige constructies verdwijnen. Tegelijkertijd zijn de brieven ook veel meer op elkaar gaan lijken."
Steeds dezelfde zin
Dat komt door het gebruik van AI, is zijn sterke vermoeden. "Je ziet dezelfde soort zinnen steeds terugkomen. Bijvoorbeeld: 'dit traineeship spreekt mij aan omdat het de ideale combinatie biedt van inhoudelijke verdieping, praktijkervaring en maatschappelijke impact'."
En zo waren er meer AI-zinnen die hij vaker zag. Daardoor hadden brieven vaak te weinig persoonlijke informatie, vindt Lukkezen. "Meer dan vroeger. Kijk, er zijn gewoon steengoede brieven, heel persoonlijke brieven. En ook best wel veel generieke brieven met dit soort zinnen erin, waar je geen punten voor krijgt. Je moet er iets in stoppen dat echt iets over jezelf vertelt. Je moet een beetje opvallen."
Vogelvlucht
Toen AI-tools als ChatGPT voor het eerst uitkwamen, begonnen mensen ze voorzichtig te gebruiken, zag Djurre Holtrop, hoofdonderzoeker organisatiepsychologie bij Tilburg University. Maar nu neemt het gebruik echt een vlucht. "Ik denk dat het vooral jongeren zijn en dat oudere generaties het nog niet volledig hebben omarmd."
Hij vindt dat het gebruik van AI bij een sollicitatie zeker positieve kanten kan hebben. "Ik denk dat als je het slim gebruikt, dat de tool voor jou juist een assistent is. Die je helpt om je gedachten goed op papier te krijgen. Je moet scherp blijven op de inhoud, dat het wel over jou gaat."
Handig hulpmiddel
Francesco Plas is sollicitatietrainer bij het UWV en ziet AI toch vooral ook als een handig hulpmiddel voor mensen die een nieuwe baan zoeken. "Solliciteren is best lastig voor veel mensen. En het is zonde als iemand wel goed is in een nieuw beroep, maar dat niet goed over de bühne kan krijgen. En AI kan daar dan bij helpen."
Hij vindt wel dat mensen hulpmiddelen als ChatGPT kritisch moeten gebruiken en die niet al het werk laten doen. "Veel jongeren laten AI nu hun sollicitatiebrief schrijven, knippen en plakken en klaar is Kees."
Oefengesprek met chatbot
Maar dat is volgens hem niet hoe je het moet inzetten. "Maar maak bijvoorbeeld zelf een cv en sollicitatiebrief en laat AI dat vergelijken met de vacaturetekst. Vraag dan dingen als 'wat matcht er, wat ontbreekt, wat kan ik nog aanvullen?' En het is dan aan jou zelf om te kijken of ChatGPT gelijk heeft, wat je in die feedback herkent en wat je ervan gebruikt."
Hij adviseert mensen ook vaak om een sollicitatiegesprek te oefenen met AI-chatbots. "Laat ze bijvoorbeeld tien vragen stellen alsof ze de werkgever zijn. Geef daar antwoord op en laat de AI daar dan weer feedback op geven. Daar staan dan vaak heel zinvolle dingen in."
Volgens Holtrop van Tilburg University is gebruik van AI vaker goed dan slecht voor je sollicitatiekansen. "Wij zien in onze onderzoeken dat je beter wordt beoordeeld als je een AI-tool gebruikt om een motivatiebrief te schrijven. Dus je doet jezelf tekort als je het niet gebruikt. Zorg gewoon dat de brief jou beschrijft en gebruik AI om je te coachen bij het schrijven van zo'n brief."
Nieuw onderzoek moet uitwijzen waar gruttokuikens kunnen overleven
8 december 2025 11:57
Om te achterhalen in welk type landschap de grutto de grootste overlevingskans heeft, start een meerjarig onderzoek. Daarbij worden grutto-eieren uit het veld gehaald en in gevangenschap uitgebroed.
Dat is nodig, omdat grutto's normaliter direct het nest verlaten zodra ze uit het ei komen, vertelt Jos Hooijmeijer. Hij is projectleider van Birdeyes, een onderzoeksgroep van de Rijksuniversiteit Groningen. "Ze verdwijnen heel snel het veld in, dus onderzoekers verliezen dan het zicht."
Birdeyes doet al langer onderzoek naar de weidevogel. "Daardoor weten we dat juist de eerste fase van het leven van een grutto cruciaal is", zegt Hooijmeijer. Het gaat dan om de eerste veertig dagen van het leven. Volgens Hooijmeijer overleeft 85 procent van de vogels die niet. Uit het nieuwe onderzoek moet duidelijk worden wat voor levensomstandigheden nodig zijn om dat percentage te verlagen.
Roofdieren
Tot 2030 zullen jaarlijks zo'n 160 eieren worden uitgebroed in vogelpark Avifauna, schrijft Omrop Fryslân. Avifauna begeleidt de kuikens bij de eerste levensdagen totdat ze sterk genoeg zijn om in proefvelden te leven. Die velden bootsen werkelijke natuurgebieden na: van boerenland tot beschermde natuurgebieden. Maar helemaal hetzelfde is het niet: in de proefvelden leven geen vijanden van de grutto.
"Kuikens worden veelal opgegeten door roofdieren", zegt Hooijmeijer. "En dat komt meestal omdat ze zélf honger hebben en dus meer risico gaan nemen om voldoende eten binnen te krijgen. Dat maakt ze een makkelijke prooi." Om te ontdekken in welke omgeving een kuiken in principe het sterkste wordt, is het dus nodig om er een te creëren zonder de roofdier-component.
Aangepast beheer
Na de "cruciale periode" van veertig dagen worden de kuikens weer in het wild vrijgelaten. Ze krijgen een zender, zodat ze nog wel in de gaten gehouden kunnen worden. Er kan dan bijvoorbeeld worden gekeken hoe ze reageren als er roofdieren dichtbij zijn.
Over vijf jaar is dan hopelijk duidelijk welke omgeving het beste werkt voor de weidevogel. "Zo kunnen we inzetten op aangepast beheer. Dat is op de korte termijn de enige oplossing om de vogelpopulatie te laten groeien."
Vorige week werd duidelijk dat het iets minder slecht gaat met de grutto, maar de weidevogel nog niet uit de gevarenzone is. De populatie is nog altijd 11 procent te klein om echt te kunnen groeien.
Gezondheidsraad: ingrijpen geitenhouderij noodzaak vanwege risico longontsteking
8 december 2025 11:30
De Gezondheidsraad vindt dat er stevig moet worden ingegrepen in de geitenhouderij. De raad pleit voor ingrijpen na nieuw onderzoek, waar de NOS gisteren over publiceerde.
Daaruit blijkt dat mensen die binnen 500 meter van een geitenhouderij wonen, 73 procent meer kans hebben op een longontsteking dan andere Nederlanders.
"Wij zien daarom echt noodzaak voor maatregelen", zegt voorzitter van de Gezondheidsraad Karien Stronks. "Vergeleken bij de blootstelling aan andere bronnen van luchtverontreiniging of andere schadelijke milieufactoren is dat risico aanzienlijk."
Waardoor dat precies komt, weet de Gezondheidsraad niet. Het gaat in ieder geval om een samenspel van fijnstof, zogenoemde endotoxinen en micro-organismen, die zich vanaf de geitenboerderij verplaatsen. Door de lucht, via de omgeving (denk aan een boom die de gevaarlijke deeltjes opvangt, die het later met een windvlaag weer verder brengt), of via mensen onderling.
Eerder trok het RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu) al soortgelijke conclusies. Maar door onenigheid in het kabinet werd besloten tot nog een onderzoek.
Maatregelen
Nu opnieuw is aangetoond dat geitenhouderijen in verband worden gebracht met longontstekingen, pleit de Gezondheidsraad dan ook voor maatregelen. Zo zou niemand langdurig binnen een straal van een kilometer van een geitenboerderij moeten verblijven. "Denk helemaal aan kwetsbare mensen, zoals kinderen of ouderen. Die moeten daar niet wonen. En je wil daar dus ook geen scholen of kinderdagverblijven hebben staan", verduidelijkt Stronks.
Ook moeten de stalsystemen worden aangepast, zodat er minder van die gevaarlijke micro-organismen mensen kunnen bereiken. "Denk aan de ventilatie, en hoe vaak er uitgemest wordt."
Tot slot moet ook de sector eraan geloven: minder geiten en geitenhouderijen moet als maatregel worden bekeken.
"Maar ook meer onderzoek blijft ontzettend belangrijk", meent Stronks. "We weten dat meer mensen in de omgeving van geitenhouders longontsteking krijgen, dat staat vast. Nu moeten we nog beter onderzoeken hoe dat komt en welke maatregelen echt werken."
Zorgelijk
In Brabant wordt al maanden gepraat over maatregelen, vanwege het grote aantal geitenhouderijen daar, zegt gedeputeerde Saskia Boelema. "We horen veel geluiden van bezorgdheid, zowel van omwonenden als van geitenhouders zelf."
Boelema hoopt dat er snel een nieuw kabinet komt, dat duidelijke maatregelen kan nemen.
Indonesië draagt Nederlandse drugscriminelen over voor terugkeer
8 december 2025 11:27
Indonesië heeft twee veroordeelde drugscriminelen overgedragen aan Nederland voor terugkeer naar huis. De mannen van 74 en 65 kampen met gezondheidsproblemen en mogen daarom op humanitaire gronden terugkeren.
De oudste van de twee werd in 2009 opgepakt voor de smokkel van 600.000 xtc-pillen naar het land. Hij kreeg daarvoor de doodstraf opgelegd. De ander werd in 2014 met 6 kilo MDMA in zijn bagage aangehouden op het vliegveld van Jakarta. Hij kreeg daarvoor een levenslange gevangenisstraf.
Indonesië en Nederland sloten vorige week een overeenkomst over de repatriëring van de beide mannen. Ze zijn nu in de Cipinang gevangenis van Jakarta overgedragen aan Nederlandse diplomaten voor de thuisreis.
Meer buitenlanders vertrokken
Nederland liet vorige week nog in het midden of de mannen in ons land op vrije voeten zullen komen of toch nog de cel in moeten. Een woordvoerder zei alleen dat reclassering de mannen hier zal bijstaan.
"We zullen zien wat er gebeurt als ze terug zijn in Nederland," zei de Nederlandse vice-ambassadeur in Indonesië nu tegen de pers. "Ze vallen hier onder de Indonesische wet, maar in Nederland onder de Nederlandse." In het verleden betekende dat dat de strafmaat van veroordeelden aan de Nederlandse standaard werd aangepast.
In Indonesië zitten ruim 500 mensen vast op death row, het merendeel voor drugsmisdaden. Onder hen zijn zo'n honderd buitenlanders. Indonesië geldt als een belangrijke doorvoerhaven en een profijtelijk afzetgebied voor drugs. Het land kent daarom dan ook zware drugswetten.
Sinds hij vorig jaar aantrad heeft de nieuwe president Prabowo Subianto al meerdere keren afspraken met andere landen gemaakt over de terugkeer van veroordeelden. Zo mochten vijf Australiërs die waren veroordeeld voor heroïnesmokkel gaan, evenals twee Britten en een Filipijnse.