VS neemt olietanker in beslag voor kust van Venezuela
10 december 2025 21:49
De VS heeft voor de kust van Venezuela een olietanker in beslag genomen. Volgens president Trump gaat het om een "grote tanker, de grootste die ooit in beslag is genomen".
De aanleiding voor de inbeslagname is niet bekend. Ook is niet duidelijk onder welke vlag het schip vaart, waar het vandaan kwam en waar het naar op weg was. Volgens bronnen van internationale persbureaus werd de inbeslagname uitgevoerd door de Amerikaanse kustwacht met hulp van de marine.
Venezuela heeft enorme olievoorraden en de export daarvan is voor het land een belangrijke inkomstenbron. Vanwege Amerikaanse sancties mag de olie niet de wereldwijde markt op. Het Venezolaanse staatsoliebedrijf slijt het grootste deel van de productie daarom aan China, met een flinke korting.
Militair ingrijpen
De Amerikaanse president heeft Venezuela al langer op de korrel. Hij maakt er geen geheim van dat wat hem betreft de Venezolaanse president Maduro het veld moet ruimen en voert op verschillende manieren de druk op. In het Witte Huis zei Trump dat er ook "andere dingen gaande zijn" waar later meer over duidelijk moet worden. Details gaf hij niet.
Trump beschuldigt Maduro en zijn regime onder meer van leidinggeven aan een kartel dat op grote schaal drugs naar de VS zou smokkelen. Onafhankelijke deskundigen zeggen dat Trump de rol van Venezuela overdrijft. De Amerikaanse president hintte meermaals op een militaire interventie in het Zuid-Amerikaanse land, dat op enkele tientallen kilometers van Aruba, Curaçao en Bonaire ligt.
De Amerikanen zijn de afgelopen maanden bezig met een grote troepenopbouw in het Caribisch gebied. Naast tienduizenden militairen is er in de regio een vliegdekschip met gevechtsvliegtuigen gestationeerd.
Trainingsvlucht
Gisteren vlogen twee Amerikaanse gevechtsvliegtuigen over de Golf van Venezuela. Ze waren daar meer dan een half uur, blijkt uit openbare vluchtgegevens. Vermoedelijk was dat de eerste keer in lange tijd dat Amerikaanse vliegtuigen zo dicht bij het Venezolaanse vasteland waren. Een Amerikaanse functionaris sprak van een "routinematige trainingsvlucht".
Sinds september hebben de Amerikanen in de Caribische Zee en het oostelijk deel van de Stille Oceaan tientallen dodelijke aanvallen uitgevoerd op boten die drugs zouden vervoeren. Daarbij kwamen negentig mensen om het leven.
Mensen konden 365.000 jaar eerder vuur maken dan gedacht
10 december 2025 21:41
Onderzoekers van het British Museum hebben bewijs gevonden dat mensen in het zuiden van Engeland 415.000 jaar geleden al vuur maakten. Dat is heel veel vroeger dan tot nu toe bekend was. De oudste plek waar aantoonbaar vuur werd gemaakt lag tot nu in Noord-Frankrijk en was niet ouder dan 50.000 jaar.
De ploeg van het British Museum deed opgravingen bij de plaats Barnham in het graafschap Suffolk op een plek waar in de steentijd vroege neaderthalers leefden. Ze troffen een stukje verhitte klei, door hitte vernielde vuurstenen handbijlen en twee stukjes pyriet aan. Pyriet is een mineraal dat vonken produceert als je ermee langs vuursteen slaat.
Onderzoek wees uit dat de klei langdurig aan temperaturen van meer dan 700 graden blootgesteld is geweest. Verder onderzoek sloot natuurbranden als oorzaak van de verhitting uit. De conclusie was daarom dat daar een veelgebruikte vuurplaats moet zijn geweest. Die lag vlak bij een bron.
Pyriet komt in de omgeving van Barnham niet van nature voor. "We denken dat mensen pyriet naar deze plek brachten met de bedoeling om vuur te maken", zegt archeoloog en onderzoeksleider Nick Ashton.
De beheersing van het vuur maken en aan houden is van cruciaal belang geweest voor de ontwikkeling van de mens. Het stelde mensen in staat om in koudere regio's te overleven, om gevaarlijke roofdieren op afstand te houden en voedsel te verhitten.
Koken maakt giftige stoffen in wortels en knollen onschadelijk en doodt ziekteverwekkers in vlees. Gekookt eten is ook makkelijker te verteren, waardoor er meer energie overbleef voor de ontwikkeling van de hersenen.
Controle over vuur had ook sociale gevolgen. Het stelde mensen in staat om 's avonds bij een vuur plannen te maken, om de taalvaardigheid te ontwikkelen, om verhalen te vertellen en om nauwere relaties met elkaar te ontwikkelen.
Amerikaanse centrale bank verlaagt rente voor de derde keer dit jaar
10 december 2025 21:31
De Amerikaanse centrale bank, de Federal Reserve, verlaagt de rente verder met een kwart procentpunt. Het is de derde renteverlaging dit jaar.
De centrale bank wil de arbeidsmarkt stimuleren en voorkomen dat de werkgelegenheid afneemt. De rente wordt daarom verlaagd met 25 basispunten, tot een rente tussen 3,5 tot 3,75 procent. Een lagere rente betekent dat bedrijven goedkoper geld kunnen lenen zodat zij meer gaan investeren en meer mensen kunnen aannemen.
Naast het zorgen voor een sterke arbeidsmarkt, is het de taak van de Federal Reserve om de inflatie te beteugelen. Hoewel het verlagen van de rente goed is voor de werkgelegenheid, ligt de inflatie hoger dan de Fed wil. Een verdere verlaging van de rente brengt het risico met zich mee dat de inflatie verder wordt aangewakkerd. Dit wordt veroorzaakt doordat er bij een renteverlaging meer geld in de economie komt, wat geld minder waard maakt.
Onder beleidsmakers is er veel verdeeldheid over het rentebesluit. Zo stemden drie beleidsmakers tegen de verlaging: twee van hen wilden de rentestand niet aanpassen, één wilde juist een grotere verlaging.
Druk van Trump
Daarnaast oefende president Trump eerder dit jaar druk uit op de Fed om de rente te verlagen. Volgens hem houdt de centrale bank de rente te hoog waardoor de economie niet kan groeien.
Hoewel de Fed een onafhankelijke positie heeft, zei Trump te willen onderzoeken of hij voorzitter Jerome Powell kon ontslaan. Dit bleek niet kunnen, juist om te voorkomen dat politici het monetaire beleid gaan bepalen.
Commissie: nieuw undercoverteam politie had valse start
10 december 2025 21:05
Het nieuwe undercoverteam van de nationale politie heeft vanwege grote tijdsdruk een valse start gemaakt, concludeert de Commissie Monitoring Waarborgen Heimelijk Werk.
De undercoverafdeling van de politie werd hervormd nadat een agent zichzelf in 2021 van het leven had beroofd. Volgens meerdere rapporten werden infiltranten te veel aan hun lot overgelaten.
'Te ambitieus'
Maar bij de invoering van de hervormingen heeft de politie een te ambitieuze deadline opgelegd, concludeert de commissie. "Het undercoverteam mist diepte en continuïteit omdat expertise niet is overgedragen en fundamentele keuzes over het middel en het stelsel onvoldoende zijn doordacht", stelt de commissie in een eindrapport.
De nieuwe leiding van het landelijke team heeft nog weinig ervaring met undercoverteams, waardoor zij negatieve patronen en risico's mogelijk niet herkennen.
Isolement
De commissie, onder leiding van oud-minister Winnie Sorgdrager, ziet een risico dat het team te ver van de rest van organisatie af komt te staan. In de organisatie keren oude patronen volgens de commissie terug, zoals medewerkers die niet openstaan voor feedback en zich afzonderen.
De politie zegt het in een reactie eens te zijn met de conclusie van de commissie dat meer kennis en ervaring nodig zijn. "Ook de eenheidsleiding heeft dit onderkend en daarom inmiddels de leiding versterkt."
Lagere straffen voor projecteren racistische teksten op Erasmusbrug
10 december 2025 20:57
Het gerechtshof in Den Haag heeft vandaag twee mannen die racistische teksten projecteerden op de Erasmusbrug tot lagere straffen veroordeeld dan de rechtbank eerder deed.
De hoogste straf, zes maanden cel waarvan vier voorwaardelijk en een taakstraf van 240 uur, is voor een 27-jarige man uit Zwijndrecht. Een 37-jarige man uit Landgraaf krijgt vier maanden cel, waarvan twee voorwaardelijk en een taakstraf van 120 uur.
Beide mannen waren in januari door de rechtbank in Rotterdam nog veroordeeld tot een half jaar onvoorwaardelijke celstraf. Maar in hoger beroep komt het gerechtshof tot een lagere straf, vooral omdat beide verdachten niet eerder voor een soortgelijk feit zijn veroordeeld.
Teksten op pyloon
Het draait in de zaak om de projectie van teksten met laserlicht op de pyloon van de Erasmusbrug in Rotterdam tijdens de jaarwisseling van 2022 naar 2023. 'White Lives Matter' en 'Vrolijk Blank 2023' waren twee van de leuzen die de verdachten projecteerden.
Toenmalig burgemeester Aboutaleb reageerde met afgrijzen. "Een schande dat dit gebeurt in de stad die door de nazi's is platgebombardeerd", zei hij.
Het hof zegt dat de mannen met hun woorden verwezen naar de ideologie van blanke superioriteit en veroordeelde ze voor groepsbelediging en discriminatie. Volgens het hof waren de teksten beledigend voor gekleurde mensen. Dat de projecties juist werden gedaan tijdens de drukbezochte jaarwisseling woog ook mee bij de veroordeling.
Carnaval
Het gerechtshof veroordeelde een van de twee mannen ook voor groepsbelediging en discriminatie in verband met de projectie van de slogan 'Houd Lampegat blank' op het stadhuis van Eindhoven, tijdens carnaval in 2023.
De straf voor de man uit Zwijndrecht valt hoger uit omdat hij voor projecties in zowel Rotterdam als Eindhoven is bestraft, de man uit Landgraaf was alleen bij de projectie in Rotterdam betrokken.
De twee mannen werden verder nog bestraft voor het bezit van racistische stickers en flyers.
Niet discriminatoir
Beide verdachten ontkenden dat zij neonazi's of racisten zijn, meldt omroep Rijnmond. "We komen op voor de blanke bevolking, zonder discriminatoir te zijn naar andere rassen", stelden ze eerder. Hun advocaten betoogden dat ze onderdeel zijn van een maatschappelijk debat, waarin openlijk door politici en opiniemakers wordt gesproken over 'omvolking'.
Beide verdachten waren, net als eerder in de rechtbank in Rotterdam. niet bij de uitspraak van het hof aanwezig. De man uit Landgraaf zit inmiddels vast voor een ander delict: terroristische bedreiging en het maken van wapenonderdelen.
VS wil inzage in sociale media van buitenlandse toeristen, ook Nederlanders
10 december 2025 20:42
De Amerikaanse regering is van plan de socialemedia-accounts van toeristen uit visumvrije landen, waaronder Nederland, strenger te controleren. Wie de Verenigde Staten binnen wil komen met een zogenoemde ESTA-registratie, wordt volgens een nieuw voorstel verplicht om vijf jaar aan socialemediageschiedenis met de Amerikanen te delen.
Met een ESTA-registratie kunnen toeristen uit tientallen goedgekeurde landen relatief eenvoudig naar de VS reizen. Bij een aanvraag moeten reizigers nu al diverse persoonsgegevens invullen. Er wordt ook gevraagd naar accounts op sociale media, maar het is niet verplicht die op te geven.
Met de voorgestelde wijziging komt die verplichting er wel. Toeristen moeten bovendien de telefoonnummers en e-mailadressen opgeven die ze in de afgelopen vijf tot tien jaar gebruikt hebben, net als informatie over hun familieleden. Ook wordt gevraagd om selfies te uploaden. Dat moet zelfs na vertrek, om vast te stellen dat een reiziger de VS verlaten heeft.
De Amerikaanse grensbewaking schrijft in het voorstel dat de wijziging nodig is "om de VS te beschermen tegen buitenlandse terroristen en andere bedreigingen voor de nationale veiligheid". De voorgestelde maatregelen zijn nog niet definitief. Instanties mogen er de komende tijd op reageren.
'Anti-Amerikaanse sentimenten'
De regering-Trump is al langer bezig om het toelatingsbeleid voor zowel toeristen als immigranten aan te scherpen.
Er geldt op dit moment een inreisverbod voor inwoners van negentien landen in Afrika, het Midden-Oosten en het Caribisch gebied. Mogelijk wordt dat verbod uitgebreid. Buitenlandse studenten die een visum voor de VS aanvragen, zijn sinds de zomer verplicht om hun accounts op sociale media op te geven en kunnen geweigerd worden om "anti-Amerikaanse" sentimenten.
Meerdere Europese landen hebben het reisadvies voor de VS aangepast, omdat burgers steeds vaker op buitengewoon strenge grenscontroles stuiten, soms zelfs met detentie tot gevolg. Zo werden eerder dit jaar nog Duitse en Franse toeristen aan de grens tegengehouden, in een detentiecentrum opgesloten en uitgezet.
Boekingen trekken aan
Reisbrancheorganisatie ANVR verwacht weinig problemen als de Verenigde Staten inderdaad besluiten de sociale media van buitenlandse reizigers te gaan controleren. "We moeten eerst zien hoe het gaat uitpakken. Reisbeperkende maatregelen zijn nooit goed, maar in principe verwacht ik niet dat het mensen ervan zal weerhouden", zegt een woordvoerder tegen persbureau ANP.
De brancheorganisatie meldde vandaag dat Nederlanders tot en met oktober van dit jaar 5 procent minder vakanties naar de VS hebben geboekt. In het najaar was een omslag te zien: de boekingen lagen in september en oktober 'substantieel hoger' dan vorig jaar.
De ANVR verwacht dat de boekingen in 2026 blijven aantrekken, mede door de gunstige dollarkoers voor toeristen uit eurolanden en het WK voetbal dat in de VS gehouden wordt.