Trump: beschouw het luchtruim boven Venezuela als gesloten
29 november 2025 14:08
De Amerikaanse president Trump zegt dat het luchtruim als gesloten moet worden beschouwd boven Venezuela en omgeving. Het bericht op zijn platform Truth Social is volgens Trump gericht "alle vliegtuigen, piloten, drugsdealers en mensensmokkelaars".
Trump herhaalde afgelopen donderdag zijn dreigementen om in Venezuela aanvallen op land uit te voeren om drugshandelaren te stoppen. Eerder bombardeerde de VS in de regio bootjes die drugs zouden vervoeren. Daarbij vielen tientallen doden.
Volgens Trump willen de drugssmokkelaars niet meer over zee reizen. "We gaan ze ook op het land tegenhouden. Het land is makkelijker, maar dat gaat heel snel gebeuren. We hebben ze gewaarschuwd", zei hij donderdag.
De spanningen tussen de VS en Venezuela zijn de afgelopen maanden opgelopen. De Amerikanen hebben een vliegdekschip naar het gebied gestuurd.
Later meer
Een sabbatical: dé manier voor werkgevers om werknemers bij je te houden?
29 november 2025 13:04
Werkgevers bieden steeds vaker de mogelijkheid aan om onbetaald verlof op te nemen. Zowel in cao's als in individuele arbeidsovereenkomsten zien vakbond FNV en werkgeversvereniging AWVN afspraken over sabbaticals terug.
Met de huidige krapte op de arbeidsmarkt klinkt het tegenstrijdig, bedrijven die hun werknemers voor langere periode met onbetaald verlof laten gaan. Toch lijkt dit een manier te zijn om werknemers juist aan boord te houden.
In ruim een kwart van de cao's zijn nu afspraken gemaakt over sabbaticals, zegt FNV. Daarnaast nemen veel bedrijven het op in hun individuele arbeidsregelingen. "Er is wel degelijk iets gebeurd. We zien dat met name de afgelopen vijf jaar er steeds meer afspraken worden gemaakt voor 'sabbatverlof', zegt een woordvoerder van AWVN.
Een sabbatical is al lang niet meer alleen voor werknemers die pas na decennia werk behoefte hebben aan een langere pauze. Ook steeds meer jongeren die net zijn begonnen aan hun carrière pakken hun kans. 1 op de 5 gen z'ers (19 tot 28 jaar) en millennials (29 tot 43 jaar) zegt binnen vijf jaar een sabbatical te willen nemen, blijkt uit onderzoek van internetbank Bunq.
Win-win
De 31-jarige Lies Bouwknegt bijvoorbeeld. Ze werkte iets meer dan een jaar als consultant bij een bedrijf en nam voor 5 maanden een sabbatical. Ze ging samen met haar vriend op reis door Midden- en Zuid-Amerika.
Haar werkgever heeft de sabbatical-regeling vorig jaar in de arbeidsvoorwaarden opgenomen. "Omdat er heel veel vraag naar was vanuit onze werknemers," aldus manager Anneke Zijlstra. "Wij geloven er echt in dat onze werknemers er beter van worden en iets extra's kunnen brengen."
"Ik dacht: nu heb je geld, geen kinderen en dus ook de mogelijkheid om te gaan, dan moet ik het ook doen," zegt Lies. Ze kan het echt iedereen aanraden. "Na zeven weken kreeg ik nóg meer energie omdat je echt even uit de druk van onze maatschappij kan stappen.
Ook op latere leeftijd nemen sommige werknemers een sabbatical. De 57-jarige Wilco Brinkman werkt als adviseur arbeidsmarkt bij het CAOP, een onafhankelijke kennisorganisatie voor de publieke sector. Hij besloot afgelopen jaar een "kleine sabbatical" van zeven weken te nemen, voor een muziekreis door Amerika.
"De laatste keer dat ik zolang vrij was, was in mijn studententijd", zegt hij. "Het was heel inspirerend. Ik heb concerten bezocht, mondharmonica workshops gevolgd, noem het maar op. Je kan je er helemaal in onderdompelen."
Zijn werkgever reageerde meteen positief op zijn verzoek om er even tussenuit te gaan. "Het is een mooie manier om mij gemotiveerd te houden voor mijn werk en me breed te ontwikkelen", zegt hij. "Je voelt je frisser en energieker als je terugkomt." En hij denkt ook dat het een bedrijf aantrekkelijker maakt om te werken.
En dat is precies wat werkgevers hopen te bereiken. "Je ziet dat het nu in steeds meer cao's wordt opgenomen" zegt advocaat arbeidsrecht Pascal Besselink bij DAS. "In dat geval wordt het lastiger om een verzoek af te wijzen, omdat een werknemer zich dan kan beroepen op de cao-bepaling die op zijn arbeidsovereenkomst van toepassing is."
AWVN merkt ook dat steeds meer bedrijven de laatste jaren een sabbatical bieden om werknemers juist voor langere tijd aan je te binden. "Het alternatief is dat iemand helemaal vertrekt," zegt een woordvoerder. "Een paar maanden weg is dan goedkoper dan volledige vervanging."
Mogelijkheid
"Bedrijven kunnen het ook zien als een extra arbeidsvoorwaarde waarmee je juist werknemers kan behouden," zegt Besselink. Hij benadrukt wel dat een sabbatical wettelijk gezien geen recht is, en een werkgever het verzoek dus ook kan weigeren.
Niet elke bedrijf kan zomaar voor een langere periode hun personeel missen. "In het algemeen zal het voor een bedrijf met 5 medewerkers lastiger te organiseren zijn dan met pak hem beet 500", zegt branchevereniging MKB Nederland.
Het zou wel degelijk kunnen, maar is wellicht minder vaak als standaard mogelijkheid in de arbeidsovereenkomst opgenomen. Volgens de branchevereniging zal het dan meer om maatwerk gaan op het moment dat een medewerker met dit verzoek komt.
Congopanorama herrijst na 90 jaar om koloniale propaganda door te prikken
29 november 2025 12:56
Een liefelijk markttafereel, onversaagde vissers in kolkend stromende rivier, festiviteiten rond een baobab. Bezoekers van de wereldtentoonstelling in Gent konden het in 1913 allemaal ontdekken op het Congopanorama, een enorm 360-gradenschilderij dat bedoeld was als propaganda voor de Belgische kolonie.
90 jaar lang was het niet te zien. Niet alleen omdat niemand ruimte had voor het 3000 kilo zware werk van 115 bij 14 meter (bijna even groot als Panorama Mesdag), maar ook omdat het zorgeloze plaatje pijnlijk verhult wat we inmiddels weten over de gewelddadige koloniale periode in Congo. Nu herrijst een kleinere versie ervan in het Belgische AfricaMuseum in Tervuren. Niet als koloniaal propagandawerk, maar juist om ongemakkelijke vragen te stellen.
"Fake news avant la lettre", noemt het museum het pronkstuk. "De idyllische voorstelling van de kolonie zorgde er immers voor dat geweld, uitbuiting én verzet achter de schermen verborgen bleef." De tentoonstelling Het Congopanorama 1913: koloniale illusie doorprikt moet "een breder gesprek over propaganda, kolonisatie en zijn lange schaduw" bevorderen.
Neplandschap
Het ministerie van Koloniën gaf in 1911 opdracht voor het werk. Het land had net de Congo-Vrijstaat overgenomen, die decennialang als persoonlijk bezit door de Belgische koning Leopold II met harde hand was uitgebuit. Het schilderij moest het beeld van het nieuwe Belgisch-Congo bijstellen en het grote publiek enthousiasmeren voor de nieuwe kolonie.
Schilders Paul Mathieu en Alfred Bastien waren samen acht weken naar Congo gereisd om schetsen, foto's en aantekeningen te maken voor het doek. Terug in België werkten ze die met een groep andere schilders ter plekke in Gent uit in olieverf. Om de illusie van het ronde werk compleet te maken werd het getoond in een faux terrain van zand, rotsen en planten, met levensgrote figuren van bordkarton, Congolese gebruiksvoorwerpen en zelfs een opgezette krokodil.
In een half jaar tijd kwamen 250.000 bezoekers een kijkje nemen. De pers prees het als een prachtig werk, een hoogtepunt van de internationale tentoonstelling.
Waar niemand het in die tijd over had, was de wrede koloniale werkelijkheid die buiten beeld werd gehouden. Aan de inheemse dansers is niet te zien hoe plaatselijke culturen werden uitgewist. Bij de parade van de Force Publique dacht men er niet aan hoe deze legermacht bijdroeg aan de onderdrukking. Bij de spoorwegen en bruggen die de westerse vooruitgang moesten illustreren herinnert niets aan de honderden inheemse werkkrachten die waren omgekomen bij de aanleg.
"Het beeld dient duidelijk de imperialistische agenda van België door Congo af te beelden als een koloniaal eldorado, een imperialistisch droombeeld", schreven onderzoekers eerder over het schilderij. "Het panorama moest visueel bewijs van geweld uitwissen door nieuwe herinneringen te creëren."
Het werk werd in 1935 nog eenmaal tentoongesteld, maar verdween toen in depot. Pas in 2022 werd het kwetsbare werk weer uitgerold, om 830 detailfoto's te maken voor een digitale kopie van 7 gigapixels. Die vormen ook de basis voor de tentoonstelling in Tervuren.
In het AfricaMuseum is tot september volgend jaar een verkleinde versie te zien van 14 meter lang en 1,5 meter hoog. Bezoekers krijgen er audiofragmenten bij te horen van destijds en vandaag de dag, die aanvullen wat men toen niet wilde tonen.
Zo zijn er liederen te horen die indertijd door Belgische missionarissen werden opgenomen, niet wetende dat het om protestliederen tegen de koloniale overheersing ging. "Is dit hun thuisland?", vragen de zangers zich hardop af in de nu pas vertaalde teksten. "We willen niets met hen te maken hebben."
Ook zijn er in het hedendaagse Congo reacties gehaald op het propagandawerk. "Het is belangrijk om mensen een stem terug te geven," zegt de Congolese mede-curator Patrick Mudekereza bij de VRT, "om de discussie en de strijd nieuw leven in te blazen".
Door nu eindelijk ook het verhaal van de Congolezen te tonen, hoopt directeur Bart Ouvry "het panorama te tonen en tegelijk te ontkrachten". Zo helpt het omstreden werk na ruim een eeuw nu mee zijn eigen mythe tegen te spreken.
Protest in Duitsland bij oprichting nieuwe jongerentak radicaal-rechtse AfD
29 november 2025 12:10
In de Duitse stad Giessen wordt vandaag de nieuwe jongerenorganisatie van de radicaal-rechtse partij AfD opgericht: Generation Deutschland.
De oude jongerenafdeling van de AfD - de Junge Alternative - werd in februari opgeheven door de AfD. Dat gebeurde nadat de binnenlandse veiligheidsdienst die dreigde te verbieden vanwege extreemrechts gedachtengoed. De Junge Alternative stond bekend als extremer dan de moederpartij.
In Giessen hebben zich ook tienduizenden betogers tegen de oprichting verzameld. De politie is in groten getale aanwezig in de stad. "Het wordt een enorm heftige situatie", vertelt Hanco Jurgens van het Duitsland Instituut. "Het is een klein universiteitsstadje waar nu 200 bussen de boel ophouden. Het belooft vandaag uit te monden in een enorme heksenketel."
Tegengehouden
Er zijn 6000 agenten op de been en ook worden helikopters, drones en waterkanonnen ingezet. Winkels zijn gesloten. De politie meldt dat groepen demonstranten op grote schaal verkeer tegenhouden. Jurgens: "Ze proberen te voorkomen dat mensen naar binnen kunnen bij het congres voor de oprichting."
Die aanpak van AfD-tegenstanders leek in de loop van de ochtend succesvol. Bezoekers van het congres die met de auto kwamen, ondervonden hinder. Dat gold ook voor het beoogde hoofd van de jongerenorganisatie, Jean-Pascal Hohm. De impact van de acties was zichtbaar in de zaal waar de bijeenkomst om 10.00 uur had moeten beginnen. Die was toen slechts deels gevuld.
Zie hier beelden van de onrust:
Volgens Jurgens heeft de partij veel baat bij de oprichting van een nieuwe jongerenpartij. "Ze hebben ook een grote aanhang onder jongeren, en ze hopen hiermee het hele palet van echt extreemrechts te bestrijken. Ook zien ze de jongerentak natuurlijk als kweekvijver, van waaruit nieuwe AfD'ers moeten komen, waar geoefend wordt met debatteren."
Chiem Balduk, correspondent in Duitsland:
"De vorige jongerenpartij was een hoofdpijndossier voor de AfD-leiding. Hoewel de partij zelf ook is bestempeld als rechts-extremistisch, gold de jongerentak als zeer extreem. De ene xenofobe uitspraak volgde de andere op. De AfD wilde de jongeren enigszins in het gareel houden, in de hoop de partij te normaliseren, maar de leiding had nauwelijks grip op de jongeren.
Dat moet met de nieuwe jongerenpartij veranderen. Voortaan zijn leden ook lid van de moederpartij, waardoor de AfD individuele leden kan straffen. Ook wordt het verboden om tegelijk lid te zijn van bepaalde, gewelddadige extreemrechtse groeperingen.
In hoeverre Generation Deutschland een meer gematigde jongerenpartij is, zal de komende tijd moeten blijken. Ook de veiligheidsdienst kijkt het eerst even aan en zal de beweging niet direct als extremistisch bestempelen. De nieuwe leider, Jean-Pascal Hohm, staat bij de diensten wel te boek als "onderdeel van extreemrechtse subculturen". Hohm verzet zich tegen de vermeende "omvolking" en vindt jongeren daartegen moeten vechten. De demonstranten vandaag zien daarin een gevaar voor de democratie."
Binnenvaartschip zinkt deels bij Veendam, vaarverkeer gestremd
29 november 2025 11:35
Het scheepvaartverkeer op het A.G. Wildervanckkanaal in het oosten van Groningen is gestremd nadat een binnenvaartschip deels is gezonken en met de achterkant op de bodem terechtkwam.
"Waarschijnlijk is het schip op een verkeerde manier beladen", laat een woordvoerder van de provincie Groningen weten aan RTV Noord. "Het schip is niet lek."
Het schip, de 90 meter-lange Amici geladen met vloeibare kunstmest, maakte gisteravond rond 20.00 uur plotseling water. Dat gebeurde ter hoogte van Veendam. De brandweer vreesde aanvankelijk dat het schip was lekgeslagen, maar al snel bleek dat niet het geval te zijn.
Toch is uit voorzorg meteen een drijvende afzetting om het schip gelegd om eventuele lekkende stookolie of vloeibare kunstmest tegen te houden.
Hopen dat het lukt
Nu gaat de brandweer proberen om de lading kunstmest over te pompen. Hoelang dat zal duren, is nog niet helemaal duidelijk. "We hopen dat dit vandaag lukt", aldus de woordvoerder. Pas daarna kan de Amici worden geborgen en het scheepvaartverkeer hervat.
Het A.G. Wildervanckkanaal is een belangrijke vaarweg tussen het industriegebied Eemshaven en het binnenland, waar vaak grote schepen doorheen gaan.
"Dat moet dus even wachten", aldus de provinciewoordvoerder. "We zijn afhankelijk van hoe snel de rederij en de eigenaar alles kunnen regelen. Er wordt hard gewerkt om de stremming zo snel mogelijk op te lossen."
Schijndel en Weert
Ook elders in het land kampt het scheepvaartverkeer met stremmingen. Zo kan de sluis bij Schijndel ten minste twee weken niet worden geschut nadat daar gisternacht een binnenvaartschip tegenop voer.
Ook het scheepvaartverkeer ter hoogte van de Stadsbrug in Weert is nog zeker twee weken gestremd. De ophaalbrug kwam scheef te liggen nadat er deze week een binnenvaartschip vol zand op botste.
Limburgse bestuurders spreken zich met grote advertentie uit tegen intimidatie
29 november 2025 11:19
Burgemeesters, wethouders en andere bestuurders in Limburg vragen aandacht voor de dreigementen en intimidatie waarmee ze te maken hebben. "Stop. Limburg trekt een streep", staat boven een grote advertentie die onder meer is geplaatst in De Limburger. "Schreeuwen, beledigen, intimideren, bedreigen? Wij zijn er helemaal klaar mee."
"Een democratie kan niet zonder mensen die besluiten nemen. Volksvertegenwoordigers en bestuurders die belangen afwegen, moeilijke discussies voeren en vervolgens samen knopen doorhakken. Hoe lastig dat soms ook is", staat in de advertentie, die ook is ondertekend door de Limburgse commissaris van de Koning Emile Roemer.
De meer dan 900 Limburgse bestuurders krijgen steeds vaker te maken met scheldpartijen, online beledigingen, intimidatie en anonieme bedreigingen, schrijven de ondertekenaars. "Ze zien steeds vaker dat ze niet meer vrij hun werk kunnen doen", zegt Roemer tegen de NOS. "Daarmee zaag je eigenlijk aan de stoelpoten van de democratie."
Aanleiding voor de advertentie zijn de bedreigingen en intimidatie aan het adres van de Venlose burgemeester Antoin Scholten en verschillende raadsleden. Zij moeten beveiligd worden vanwege ophef rond de komst van een asielzoekerscentrum.
De zaak in Venlo staat niet op zichzelf. In meer gemeenten worden raadsleden geïntimideerd en onder druk gezet vanwege de komst van een asielzoekerscentrum. De burgemeester van Terneuzen stapte maandag op, omdat gemeenteraadsleden volgens hem onder druk hadden gestemd tegen de komst van een azc.
Kritiek op Den Haag
Het is "te schandalig voor woorden" dat lokale politici en bestuurders beveiligd moeten worden, zegt Emile Roemer. "Je blijft met je handen van politici en burgemeesters af." Gemeenten snakken naar steun uit Den Haag bij het uitvoeren van de spreidingswet, maar politici gooien juist olie op het vuur, is de kritiek.
De advertentie van Limburgse bestuurders is een oproep aan burgers, "maar zeker ook een oproep aan Den Haag". zegt Emile Roemer. Hij benadrukt dat ieder zijn mening mag laten horen, maar wel met respect en begrip voor elkaar. "Niet met bedreigingen en stenen door de ruit gooien waardoor raadsleden de straat niet meer op durven."
Uit cijfers van vorig jaar blijkt dat 45 procent van de lokale politici in Nederland sinds 2022 te maken heeft gehad met agressie of intimidatie. Binnen die groep zegt bijna iedereen last te hebben van verbale agressie en meer dan de helft van bedreiging of intimidatie.