Vietnam-krijgsgevangene Stirm overleden, beroemd van foto thuiskomst
21 november 2025 11:23
De Amerikaanse oud-militair Robert Stirm is op 92-jarige leeftijd overleden. De foto die van hem en zijn gezin werd genomen bij thuiskomst uit Vietnam, na zes jaar gevangenschap, was een van de bekendste uit de Vietnam-oorlog.
Stirm werd in 1967 neergeschoten bij een bombardement op Vietnam en werd vastgezet in het Hanoi Hilton, de cynische bijnaam voor het meedogenloze detentiecentrum voor Amerikaanse krijgsgevangenen. Hij werd er mishandeld en gemarteld. Stirm zat in de cel naast de latere presidentskandidaat John McCain en wisselde boodschappen met hem uit door op de muur te tikken.
In maart 1973, na 1966 dagen gevangenschap, was de 39-jarige Stirm een van de 591 krijgsgevangenen die werden vrijgelaten na de Parijse vredesakkoorden, waarin de VS afspraken maakte over het einde van de oorlog. Hij kwam met een groep van twintig lotgenoten aan op de luchtmachtbasis in Travis in Californië, waar hun gezinnen wachtten op hereniging.
In een flits
AP-fotograaf Sal Veder (nu 99) was onder de tientallen journalisten die aanwezig waren om verslag te doen. De beroemde foto was een kwestie van een fractie van een seconde. "Ik fotografeerde een ander gezin en zag toen uit mijn ooghoeken wat er gebeurde. Ik draaide me om en had geluk."
Veder legde het moment vast vlak voordat Stirms 15-jarige dochter haar vader kon omhelzen, met uitgestrekte armen en beide voeten van de grond. Erachter volgen zijn vrouw en drie andere kinderen.
Binnen een half uur had Veder het kiekje ontwikkeld, in een provisorische doka op het vrouwentoilet van de luchtmachtbasis. De foto werd wereldwijd gepubliceerd onder de naam die hij ter plekke bedacht: Burst of joy, uitbarsting van vreugde. Veder won er dat jaar de Pulitzerprijs mee.
Gemengde gevoelens
Dochter Lorrie heeft de foto nog altijd thuis hangen, en haar broers en zus hebben dat ook. "De intensiteit van dat gevoel zal ik nooit vergeten", vertelde Lorrie ooit aan persbureau AP. "Ik krijg datzelfde gevoel elke keer als ik de foto zie."
Stirm had gemengde gevoelens bij de foto. Hij had bij zijn vrijlating een gevreesde Dear John-brief gekregen, waarin zijn vrouw aankondigde te willen scheiden. "Bob, je weet toch ook dat we het samen niet zullen redden. Waarom ongelukkig zijn als je er iets aan kan doen? Het leven is daar te kort voor", schreef ze.
De hereniging liep uit op een vechtscheiding, waarin zijn vrouw de jongste twee kinderen kreeg toegewezen, hun huis en een deel van zijn pensioen. Stirm, in gevangenschap bevorderd tot kolonel, zou nog tot 1977 in het leger blijven.
Symbool
Ondanks de bittere bijsmaak groeide de foto van het uitbundige moment uit tot een iconisch beeld van de oorlog. Doordat Stirm op de rug was gefotografeerd, kon hij symbool staan voor alle militairen die na lange tijd terugkeerden. "Heel symbolisch", vond ook Veder. "Een prachtmoment voor Amerikanen."
Ook voor Lorrie staat de foto voor iets groters dan alleen haar gezin. "Telkens als ik ernaar kijk, moet ik ook denken aan de gezinnen die niet herenigd zijn. Zo velen. Dan ben ik me ervan bewust hoeveel geluk wij hebben gehad."
Fugees-Rapper Pras krijgt 14 jaar cel voor illegale donaties Obama-campagne
21 november 2025 10:57
Rapper en bassist Prakazrel "Pras" Michel van de Fugees is veroordeeld tot 14 jaar gevangenisstraf voor het illegaal doorsluizen van miljoenen dollars van buitenlandse donaties aan de herverkiezingscampagne van president Barack Obama in 2012.
Michel (52) werd in april 2023 veroordeeld voor tien aanklachten, waaronder samenzwering en het optreden als niet-geregistreerde agent van een buitenlandse overheid. Nu is een strafmaat bepaald. Hij gaat tegen het vonnis in beroep.
Aanklagers beschuldigden hem van samenzwering met de Maleisische zakenman Jho Low om de regeringen van Barack Obama en Donald Trump te beïnvloeden.
Getuigen beïnvloed
Michel kreeg ruim 120 miljoen dollar van de Maleisische miljardair Low Taek Jho, ook wel bekend als Jho Low, en schonk een deel van dat geld via stromannen aan Obama's campagne.
Omdat de federale kieswet in de VS het buitenlanders verbiedt om te doneren aan Amerikaanse campagnes, zou Michel de bron van het geld hebben verhuld.
Volgens de aanklagers probeerde Michel ook een onderzoek van het ministerie van Justitie naar Low te beëindigen. Hij zou twee beïnvloed hebben en meineed hebben gepleegd tijdens het proces.
Low is een Maleisische voortvluchtige zakenman die sinds 2016 door Interpol wordt gezocht vanwege zijn sleutelrol in het 1Malaysia Development Berhad (1MDB)-schandaal.
Disproportionele straf
Volgens aanklagers had Michel "zijn land verraden voor geld" en had hij "meedogenloos gelogen om zijn plannen uit te voeren. Zijn straf moet de omvang en diepte van zijn misdaden weerspiegelen, zijn onverschilligheid voor de risico's voor zijn land en de omvang van zijn hebzucht', schreven ze.
De advocaat van Michel noemde de straf van 14 jaar van zijn cliënt "volstrekt disproportioneel in verhouding tot het vergrijp". Hij had een gevangenisstraf van drie jaar voorgesteld.
Michel is geboren in Brooklyn, New York. Zijn ouders waren uit Haïti naar de VS geëmigreerd. Michel was samen met jeugdvrienden Lauryn Hill en Wyclef Jean een van de oprichters van de band Fugees.
De groep, die in de jaren 90 wereldwijd doorbrak met klassiekers als Killing Me Softly, Ready or Not en Fu-Gee-La, staat bekend om hun mix van rap, zang en reggae-invloeden. Fugees won onder meer twee Grammy's en verkocht tientallen miljoenen albums.
Oekraïne gaat plan Trump bestuderen, Kremlin wacht op Oekraïne
21 november 2025 10:53
Oekraïne zegt het 28-puntenplan van de Amerikaanse president Trump voor vrede tussen Oekraïne en Rusland te bestuderen en verwacht een "gepaste houding" ten opzichte van het Oekraïense standpunt. Volgens Kyiv blijven hun standpunten hetzelfde: volledige soevereiniteit, veiligheid van de bevolking en een rechtvaardige vrede.
Het Kremlin laat via het Russische staatspersbureau RIA weten dat het nog niets heeft vernomen of Oekraïne bereid is om te onderhandelen over het plan van Trump.
28 punten
Gisteren ontving de Oekraïense president Zelensky een 28-puntenplan van de Amerikaanse president Trump om de oorlog met Rusland te stoppen. Over de inhoud van het plan is nog altijd niets bekend. Afgaand op wat er is uitgelekt, komt het plan voor Kyiv neer op een gedeeltelijke overgave aan Rusland.
Oekraïne moet naar verluidt onder meer de hele Donbasregio afstaan, langeafstandswapens inleveren en hun eigen leger inkrimpen. Ook wil Rusland geen buitenlandse troepen in Oekraïne die toezien op een bestand.
De Europese Unie zal volgens EU-buitenlandchef Kallas elk plan voor vrede in Oekraïne steunen zolang het plan gericht is op duurzame vrede en de EU en Oekraïne ook betrokken worden bij het plan. "Elk plan kan alleen slagen als Oekraïne en Europa ook achter het plan staan", aldus Kallas. Europa werd niet betrokken bij de opzet van het plan en lijkt te zijn verrast door het voorstel, schrijft nieuwssite Politico.
'Geen definitief plan'
De Duitse minister van Buitenlandse Zaken Wadephul benadrukt dat het 28-puntenplan geen definitief plan is en dat er moet worden onderhandeld over het plan. "Het Duitse standpunt is het Europese standpunt en dat betekent dat wij Oekraïne steunen. Wij willen ervoor zorgen dat Oekraïne vanuit een zo sterk mogelijke positie kan spreken over dit plan."
Het plan is opgesteld door Amerikaanse en Russische diplomaten. Het is onduidelijk of het ook tegemoetkomingen van Moskou bevat. Op basis van een anonieme bron zou Rusland toezeggen dat het geen aanvallen meer uitvoert op Oekraïne.
President Zelensky zei gisteren dat hij samen met de Amerikanen gaat werken aan de punten in het plan om de oorlog te beëindigen. Naar verwachting spreekt hij op korte termijn met Trump erover.
Kindgesprek in scheidingszaak voortaan vanaf 8 jaar
21 november 2025 09:57
Familierechters gaan vanaf volgend jaar met kinderen vanaf 8 jaar spreken bij echtsscheidingszaken. Die grens lag tot nu toe op 12 jaar.
Formeel ging de verlaging al eerder dit jaar in, maar rechtbanken en gerechtshoven hebben nu afgesproken dat ze vanaf 1 januari daadwerkelijk kinderen van 8 jaar en ouder gaan uitnodigen. Dat gebeurt per brief.
Kinderen zijn niet verplicht om naar de rechtbank of het gerechtshof te komen. Ze kunnen er ook voor kiezen om hun mening te geven per brief of mail.
Geen toga
In een kindgesprek kan het kind zelf tegen de rechter zeggen wat het van de scheiding vindt. De ouders zijn daar niet bij.
Het kindgesprek duurt ongeveer 20 minuten en vindt plaats in een speciaal ingerichte kindvriendelijke ruimte. De setting is informeel, zo heeft de rechter geen toga aan.
Het streven is om de kinderen op een ander moment te spreken dan de dag van de zitting. Dat is onder meer om te voorkomen dat ze hun ouders op de gang horen ruziën.
Pedagogisch verantwoord
De afgelopen jaren verschenen meerdere onderzoeken die verlaging van de minimumleeftijd voor kindgesprekken bepleitten. De conclusie luidde dat dat niet alleen juridisch juist maar ook pedagogisch verantwoord is, als tenminste aan bepaalde voorwaarden wordt voldaan.
De afgelopen periode waren er in diverse rechtbanken en gerechtshoven pilots met het horen van kinderen van 8 jaar. De ervaringen waren positief.
Toekomstplannen Schiphol: komende jaren 10 miljard euro geïnvesteerd
21 november 2025 09:50
Schiphol gaat de komende tien jaar 10 miljard euro investeren. Een deel van dat geld wordt geïnvesteerd in buitenlandse luchthavens, het grootste deel gaat naar verbeteringen op de luchthaven zelf. Daaronder valt onder andere verduurzaming, het bouwen van een nieuwe vertrekhal en nieuwe toegangswegen tot de luchthaven.
Deze investering is onderdeel van de toekomstplannen van Schiphol tot 2050. Schiphol gaat uit van een groei in het aantal passagiers de komende jaren. Dat komt onder andere omdat de vliegtuigen steeds groter worden en meer mensen kunnen vervoeren.
Verduurzaming
De pieren moeten daarvoor worden aangepast. Daar zijn de gates, de plekken waar vliegtuigen staan geparkeerd en mensen instappen. Voor de allergrootste vliegtuigen wil Schiphol nieuwe gates bouwen.
De luchthaven heeft op dit moment geen geldige natuurvergunning meer. Daardoor mag Schiphol officieel geen stikstof meer uitstoten, maar over deze uitspraak van de rechter loopt nog een hoger beroep.
Om de uitstoot de komende jaren te verminderen kondigt Schiphol in de toekomstplannen aan meer gebruik te maken van elektrische hulpmiddelen. Zo moet er elektrisch vervoer komen van en naar de luchthaven en stroom worden geboden aan geparkeerde vliegtuigen. Zo hoeven zij de motoren niet draaiende te houden voor bijvoorbeeld de airconditioning.
Buitenlandse luchthavens
Een deel van de investeringen de komende jaren gaat naar buitenlandse luchthavens waar Schiphol een aandeel in heeft, zoals in Australië en Aruba. Schiphol investeert al langer in deze plekken. In een gesprek met het FD zegt topman Pieter van Oord niet uit te sluiten ook te kijken naar kleinere luchthavens dichtbij Nederland, zoals Weeze.
In 2050 wil Schiphol ook beter openbaar vervoer naar de luchthaven realiseren, onder andere door een nieuwe metrolijn tussen Amsterdam, Hoofddorp en de luchthaven.
Geen vignet meer op de voorruit als je met de auto naar Oostenrijk gaat
21 november 2025 09:42
Oostenrijk schaft volgend jaar de vignetstickers af. Mensen die met de auto naar de Alpenrepubliek reizen kunnen vanaf 1 december 2026 alleen nog digitaal tol betalen. Het doorgeven van je kenteken is dan voldoende.
Voor honderdduizenden Nederlandse wintersporters en wandelaars is het vaste prik: voor vertrek een vignet kopen en aan de binnenkant van de voorruit plakken. Wie dat vergeet, kan voor de Oostenrijkse grens terecht bij tankstations.
Over een jaar is dat dus niet meer nodig. Het Oostenrijkse parlement wil alleen nog een digitaal tolsysteem. Dat is goedkoper en veiliger. Reizigers vullen hun kenteken in en betalen online.
Van een dag tot een jaar
Verder verandert er niets. Zo hebben reizigers nog steeds de keuze uit vignetten voor één of tien dagen, twee maanden of een jaar. Ook is het de bedoeling dat de digitale tol op evenveel plekken kan worden betaald als nu, dus ook bij winkels in het buitenland en bij tankstations.
In Oostenrijk is tol op snelwegen verplicht. Op sommige routes, zoals de Brenner- en de Tauern-Autobahn, moet extra tol worden betaald. De tolprijzen liggen volgend jaar tussen 9,60 euro voor een dag en 106,80 euro voor een heel jaar.