Roemenië vernietigt varende drone van Oekraïense makelij in Zwarte Zee
3 december 2025 17:36
De Roemeense marine heeft vanmiddag een zeedrone in de Zwarte Zee vernietigd. Het ministerie van Defensie van Roemenië meldt dat de aanval werd gedaan omdat het vaartuig een gevaar was voor de navigatie op zee.
De zogenoemde 'Sea Baby' werd zo'n 66 kilometer ten oosten van de Roemeense havenstad Constanta door de mariniers opgeblazen.
Een woordvoerder van het Roemeense ministerie van Defensie wilde tegen persbureau Reuters niet zeggen of het om een Oekraïense drone gaat, maar bevestigt dat het een Sea Baby was. Dit type drone werd ontwikkeld door Oekraïne, nadat Rusland het land in 2022 was binnengevallen.
Het ministerie schrijft dat Roemeense strijdkrachten samen met militaire diensten van omringende landen de zee al sinds het begin van de oorlog in Oekraïne in de gaten houden.
Het is niet bekendgemaakt of de Sea Baby een acuut gevaar vormde voor schepen die in de buurt van de zeedrone waren. Ook is niet bekend of er vaker aanvallen worden uitgevoerd tegen dit type onbemande vaartuigen.
Het Roemeense ministerie van Defensie deelde op X beelden van de aanval op de Sea Baby:
Het is opmerkelijk dat Roemenië vandaag een missie uitvoert waarbij een drone wordt vernietigd omdat zeedrones afgelopen vrijdag Russische olietankers hebben aangevallen. Een dag daarna eiste Oekraïne de aanval op door beelden ervan te delen.
Het betrof twee schepen die in de buurt van de Turkse kust voeren onder de vlag van Gambia. Volgens de database van OpenSanctions waren deze vaartuigen onderdeel van de Russische schaduwvloot. Deze schepen worden gebruikt om sancties tegen Moskou te ontlopen.
Daarnaast claimde gisteren een tanker die vaart onder Russische vlag dat deze was aangevallen. Dat schip voer zo'n 130 kilometer ten noorden van Turkije en had volgens de Turkse autoriteiten zonnebloemolie aan boord. Turkse media meldden dat dit schip was aangevallen door drones.
Hier bekijk je beelden van de aanval die Oekraïne deelde:
Oekraïense kinderen naar Utrechtse Heuvelrug om op adem te komen
3 december 2025 17:29
Negentig kinderen uit de Zuid-Oekraïense stad Otsjakiv komen volgend jaar naar de gemeente Utrechtse Heuvelrug voor een korte vakantie. De gemeente hoopt dat de kinderen in Nederland op adem kunnen komen van het oorlogsgeweld in hun thuisland en roept inwoners op om te helpen.
In Otsjakiv, een kuststadje tussen Odesa en Mykolajiv, krijgen kinderen al sinds het uitbreken van de grootschalige oorlog in 2022 ondergronds onderwijs. Een derde van de stad ligt door aanhoudende Russische artillerie- en droneaanvallen in puin.
Vanwege de voortdurende dreiging voor Russische aanvallen is buitenspelen vaak te gevaarlijk, zegt burgemeester van de Utrechtse Heuvelrug Frits Naafs. De burgemeester schetst een treurig beeld van het dagelijkse leven van de kinderen, schrijft RTV Utrecht.
Daarom schiet de gemeente nu te hulp. Vorig jaar ging de Utrechtse Heuvelrug een stedenband aan met Otsjakiv. Om de vriendschap kracht bij te zetten komen volgend jaar drie keer dertig kinderen van 7 tot 17 jaar naar Nederland. De kinderen zijn allemaal één of beide ouders door de oorlog verloren. Ze worden niet opgevangen in gastgezinnen, maar gezamenlijk op een locatie.
Medische spullen
Naast het aanbieden van de vakantie gaat de gemeente ook medische spullen naar de stad opsturen. Het gaat onder meer om couveuses, ic-bedden en operatiekamertafels afkomstig uit ziekenhuizen in de regio.
De gemeente wordt daarbij geholpen door Johan Oldenburg, een ondernemer uit Leersum die vaker hulp heeft verleend aan Oekraïne. De situatie van de Oekraïense kinderen grijpt hem aan. "Het is heel ellendig. Oekraïne heeft niet om deze oorlog gevraagd, maar zij zeker niet", zegt hij.
Hulp gevraagd aan inwoners
De eerste groep met kinderen komt op 18 januari. De gemeente roept inwoners en ondernemers op om te helpen bij de opvang van de kinderen. Zo moet er gekookt worden en wil de gemeente de kinderen tot rust laten komen door activiteiten zoals knutselen en muziekles. "Het moet geen kermis worden", zegt burgemeester Naafs.
Hij is blij dat de gemeente op deze manier kan helpen en hoopt dat veel inwoners ook een steentje bij willen dragen. "We kunnen echt van betekenis zijn."
Europese Commissie wil Oekraïne 90 miljard via Russische tegoeden geven
3 december 2025 17:21
De EU moet de bevroren Russische tegoeden gebruiken om Oekraïne te financieren. Dat staat in een voorstel dat de Europese Commissie vandaag presenteert, ondanks stevig verzet van België. De leiders van de 27 EU-landen moeten het later deze maand eens worden over hoe zij Oekraïne van geld willen voorzien.
Oekraïne komt volgens het IMF de komende twee jaar 135 miljard euro tekort. De Commissie stelt vandaag voor om tweederde van dat tekort, 90 miljard euro, op te vangen. "De rest is aan internationale partners", aldus Commissievoorzitter Von der Leyen. De Europese steun is bedoeld om de Oekraïense maatschappij draaiende te houden en om militair in te zetten.
Het gaat om Russisch geld dat de EU als sanctie bevroren heeft nadat Rusland in 2022 Oekraïne was binnengevallen. De Commissie stelt voor dit geld via een leenconstructie aan Oekraïne te geven. Oekraïne zou het alleen terug hoeven te betalen als Rusland na de oorlog de schade van de oorlog aan Oekraïne terugbetaalt. EU-landen staan garant voor de risico's.
Verzet België
Voor het inzetten van de Russische tegoeden is volgens de Commissie steun van een ruime meerderheid van de lidstaten nodig. De regeringsleiders en staatshoofden van de EU-landen komen op 18 december bij elkaar in Brussel. Zij moeten dan een besluit nemen over hoe de EU-landen Oekraïne willen financieren, want Oekraïne heeft het geld in het tweede kwartaal van 2026 al nodig.
De Commissie dringt al langer aan op het gebruik van de bevroren Russische tegoeden. Maar die optie stuit op stevig verzet uit met name België. Het grootste deel van die tegoeden staat namelijk geparkeerd in Brussel, bij de financiële instelling Euroclear. België vreest daarom op te moeten draaien voor de kosten wanneer Rusland naar de rechter stapt omdat het zijn geld terug wil.
De Belgische premier Bart de Wever schreef vorige week een brief aan Commissievoorzitter Von der Leyen, waarin hij nogmaals zijn zorgen uiteenzette over het plan. "Het voorstel is fundamenteel verkeerd", schreef hij daarin. Naast rechtszaken is De Wever ook bang internationale verdragen te schenden en het vertrouwen in de euro aan te tasten.
Afgelopen weken probeerden ambtenaren van de Europese Commissie de Belgen te overtuigen dat EU-landen de risico's eerlijk zullen delen. Dat is vooralsnog niet gelukt. "We gaan geen risico van honderden miljarden op Belgische schouders laden. Vandaag niet, morgen niet, nooit", zei De Wever vanochtend. De Belgische minister van Buitenlandse Zaken Prevót vindt het voorstel van de Commissie vandaag nog niet bevredigend. "We hebben een frustrerend gevoel niet te worden gehoord."
Maar de Europese Commissie blijft inzetten op deze constructie. "We hebben heel goed naar de Belgische zorgen geluisterd", zegt Von der Leyen. "We hebben in dit voorstel veiligheidsgaranties ingebouwd om de lidstaten te beschermen en de risico's zo klein mogelijk te maken."
Gezamenlijk lenen
Omdat het onduidelijk is of het plan voor de Russische tegoeden zal slagen, legt Von der Leyen vandaag ook een alternatief op tafel: gezamenlijk lenen. Geld uit de EU-begroting dient als garantie voor die lening. Maar voor dat plan is steun van alle EU-landen nodig.
Of die steun er komt, is zeer onzeker. Landen als Nederland en Duitsland zijn traditioneel geen voorstander van gezamenlijke leningen. Daarnaast moeten ook meer Ruslandgezinde landen als Slowakije en Hongarije akkoord gaan.
Algemene Rekenkamer: UWV en ministerie hadden 'blinde vlek' voor fouten WIA
3 december 2025 16:30
Uitkeringsinstantie UWV is jarenlang tekortgeschoten bij het aansturen van de controles op WIA-uitkeringen. Maar ook het arbeidsongeschiktheidsstelsel deugt niet. De Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen (WIA) moet daarom fundamenteel worden aangepast. Dat concludeert de Algemene Rekenkamer na onderzoek in opdracht van het ministerie.
In september 2024 werd bekend dat tienduizenden mensen jarenlang een te hoge of te lage WIA-uitkering kregen. Iemand heeft recht op een WIA-uitkering als diegene langer dan twee jaar ziek is en daardoor niet of minder kan werken. Bij de berekening hoeveel iemand nog kan werken, werden fouten gemaakt.
"Er is een veelvoud aan dingen waar het is misgegaan", vertelt Pieter Duisenberg, president van de Algemene Rekenkamer. "Men was heel druk bezig met het wegwerken van de wachtlijsten en niet met het juist vaststellen van de uitkeringen. Ook de politiek heeft niet opgelet en keek vooral naar de aantallen."
De wet staat daarnaast bekend als enorm complex en werd door de Algemene Rekenkamer eerder al als "onuitvoerbaar" bestempeld. "Het is cruciaal om de WIA eenvoudiger te maken. Voor de uitvoerbaarheid voor het UWV, voor de politiek om het te kunnen controleren, maar vooral ook voor de mensen thuis. Nu is het voor hen ook te complex om te checken of wat je krijgt klopt."
Duisenberg is blij dat D66 en CDA het onderwerp aanstipten in hun formatiestuk dat ze gisteren presenteerden. Hierin geven de partijen aan het stelsel te willen vereenvoudigen en de instroom te verminderen.
Waar ging het mis?
Naast de ingewikkeldheid van het systeem, en dus de foutgevoeligheid, veroorzaakte de coronacrisis in 2020 nog extra problemen, concludeert de Rekenkamer.
De meeste fouten werden gemaakt in de periode tussen 2020 en 2024. Bij het thuiswerken vonden er minder kwaliteitscontroles plaats en was er onderling minder hulp. Volgens de Rekenkamer werden er hierdoor meer fouten gemaakt en werden deze ook lange tijd niet opgemerkt.
"Hierdoor was niet duidelijk wat de gevolgen van fouten waren voor uitkeringsgerechtigden, zijn signalen genegeerd en werden veel meer fouten gemaakt dan voorheen", aldus de Rekenkamer. Ook hadden medewerkers te maken met verouderde IT-systemen en is er al tijden een tekort aan verzekeringsartsen. Bij een kwart van de beoordelingen uit deze periode is door ontoereikende rapportages ook niet meer na te gaan of ze juist zijn.
Het UWV laat weten zich te herkennen in de conclusies van de Rekenkamer. "Wij vinden dit bijzonder pijnlijk. Cliënten verwachten van het UWV dat hun uitkering juist wordt vastgesteld."
Volgens de Rekenkamer schoot dus ook het ministerie tekort. Daar was te weinig aandacht voor de bedrijfsvoering bij UWV en werd er niet altijd doorgevraagd. Ook had de minister een te afwachtende houding bij het vereenvoudigen van de regelgeving.
Tienduizenden mensen
Bij 43.000 mensen is mogelijk een fout gemaakt. Eerder dit jaar hebben zij hiervan bericht gekregen. Sindsdien zijn 3000 mensen op de hoogte gesteld dat er bij hen in ieder geval geen fout is gemaakt, laat het UWV weten.
Het UWV schat dat mensen met een te lage WIA-uitkering gemiddeld 2745 euro bruto te weinig ontvingen gedurende de hele periode, variërend van kleine bedragen tot ruwweg 25.000 euro. De Rekenkamer acht dit realistische bedragen.
De andere 40.000 mensen zitten nog in onzekerheid. Het UWV laat weten druk bezig te zijn met de berekeningen. Eerder werd bekend dat mensen die te veel geld hebben ontvangen, dit niet terug hoeven te betalen. Mensen die te weinig hebben ontvangen, worden hiervoor gecompenseerd.
De Rekenkamer voegt toe dat er waarschijnlijk 400 mensen zijn die helemaal geen uitkering hebben gekregen terwijl ze er wel recht op hadden, en 1600 die wel een uitkering kregen, maar hier eigenlijk geen recht op hadden.
Een nabetaling kan invloed hebben op de hoogte van je inkomen en dat kan weer gevolgen hebben voor bijvoorbeeld je recht op huurtoeslag. Het UWV werkt samen met het ministerie aan een regeling om nadelige gevolgen, zoals terugvorderingen van huur- of zorgtoeslag, te voorkomen.
Het UWV wacht op die regeling met het informeren van mensen die een verkeerde uitkering hebben ontvangen, zodat gelijk duidelijk is wat hier de gevolgen van zijn. "We weten dat dit niet snel genoeg gaat voor iedereen die met onduidelijkheid zit. We willen dit zorgvuldig doen en zo goed mogelijk oplossen." Halverwege 2026 begint het UWV met het herstellen van verkeerd vastgestelde uitkeringen.
NAVO-chef Rutte: Poetin denkt ten onrechte dat hij het langer volhoudt
3 december 2025 16:22
Meer dan tweederde van de NAVO-bondgenoten heeft steun toegezegd aan Oekraïne. Dat kondigde NAVO-secretaris-generaal Rutte aan op een persconferentie na een ontmoeting in Brussel met de buitenlandministers van de NAVO-leden. In totaal gaat het om meer dan 4 miljard dollar, zei Rutte.
Het geld gaat naar zaken op de Prioritised Ukraine Requirements List (PURL), een lijst waarop Oekraïne aangeeft welke luchtverdediging, munitie en andere spullen het hardst nodig zijn. Nederland kondigde eerder deze week aan daar 250 miljoen euro aan bij te dragen.
Rutte zei dat Rusland "steeds roekelozer gedrag ten opzichte van de NAVO" vertoont. Hij noemde onder meer het schenden van het NAVO-luchtruim en cyberaanvallen. "Deze incidenten onderstreepten de noodzaak van voortdurende waakzaamheid."
Defensief bondgenootschap
"We willen allemaal dat het bloedvergieten stopt", zei Rutte. Hij zei dat het echter niet zeker is dat de recente pogingen om tot een akkoord te komen zullen slagen. Daarom moet de NAVO Oekraïne blijven steunen, benadrukte hij. Hij prees de toewijding van de Amerikaanse president Trump en het doorbreken van de "patstelling" in de onderhandelingen.
De NAVO is een defensief bondgenootschap en blijft dat, zei Rutte ook. "Maar vergis u niet, we zijn bereid om te doen wat nodig is om onze bevolking van 1 miljard en ons grondgebied te verdedigen."
Dat geldt voor alle bondgenoten, zei Rutte. Gevraagd of er een "plan b" is voor als de VS zich terugtrekt antwoordde Rutte ontkennend. Zo'n plan is volgens hem niet nodig.
Rutte kreeg meerdere kritische vragen van journalisten over wat er precies besproken wordt. Hij zei niet overal even duidelijk op te kunnen antwoorden omdat hij de onderhandelingsgesprekken niet in gevaar wilde brengen.
Ontmoeting in Moskou
Gisteren ontmoette VS-gezant Witkoff de Russische president Poetin in Moskou voor besprekingen over het beëindigen van de oorlog in Oekraïne. Voorafgaand aan die ontmoeting beschuldigde Poetin de Europese landen ervan de onderhandelingen te saboteren. Hij verweet Europa dat het inspanningen van de Amerikaanse regering belemmert en geen vrede wil. Andersom geldt hetzelfde verwijt.
"Poetin denkt dat hij het langer volhoudt dan wij, maar wij gaan nergens heen", zei Rutte hierover. Hij noemde de toegezegde steun als teken hiervan.
Grote afwezige vandaag is de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Rubio. Hij stuurde zijn onderminister naar Brussel. "Hij werkt heel hard, ik accepteer dat hij er morgen niet is", zei Rutte gisteren hierover.
Inwoners Sumatra voelen zich in de steek gelaten na grootste natuurramp in 8 jaar
3 december 2025 15:33
Op Sumatra groeit de frustratie over de hulpverlening na de dodelijke overstromingen en aardverschuivingen van de afgelopen dagen. Er zijn al 804 doden geteld, en er worden nog zeker 650 mensen vermist. Maar de grootste frustratie is dat nog duizenden mensen na een krappe week nog steeds niet zijn geholpen.
De overstromingen in Indonesië zijn van zeldzame proporties, het is de grootste natuurramp in zeker 8 jaar. Sumatra is een van de grootste eilanden op aarde en nagenoeg het hele noorden is na zware moessonregens getroffen door overstromingen en aardverschuivingen. Er is enorm veel schade. "Mijn huis is vernield. En ik hoop dat de overheid ons zal helpen," zegt Rosmina uit Noord-Sumatra tegen persbureau AFP.
Logistieke uitdagingen
Maar Sumatra is logistiek lang niet zo ontwikkeld als het naburige Java. Vooral in de centrale delen van het eiland zijn weinig wegen. En als er één weg is beschadigd door deze ramp, kunnen hulpverleners direct een heel gebied niet bereiken. "Het is logistiek een hele uitdaging om op de ramp te reageren", zegt Ade Soekadis van de hulporganisatie Mercy Corp Indonesia tegen Channel News Asia.
De overheid heeft in die gevallen helikopters en ander vliegend materieel ingezet om afgelegen gebieden te helpen, maar volgens de lokale overheden is dat niet genoeg. Er ontstaan tekorten aan rijst en brandstof. "Het is ook heel moeilijk om schoon water te vinden", zegt slachtoffer Zamzani tegen AFP. Maar een lokale politicus in Atjeh meldt ook een tekort aan medicijnen. "Mensen worden ziek," zegt hij tegen het Indonesische Kompas TV.
Geen noodtoestand
Veel hulporganisaties roepen president Prabowo daarom op om de nationale noodtoestand uit te roepen. Maar dat weigert hij voorlopig te doen. Volgens hem hebben de lokale overheden de situatie onder controle en is er geen noodzaak voor een nationale noodtoestand. De voorzitter van gezamenlijke parlementen in Indonesië onderschrijft dat ook. "De rampendienst, het leger en de politie reageren snel. De situatie is nu adequaat."
De nationale noodtoestand is heel zeldzaam in Indonesië. Die werd uitgeroepen na de tsunami in 2004 en tijdens de covid-pandemie. Zelfs na de tsunami in 2018 waarbij meer dan 4000 doden op Sulawesi vielen, werd de noodtoestand niet uitgeroepen. Desondanks voeren hulporganisaties de druk op om het nu toch te doen, zodat lokale overheden sneller aan hulpfondsen komen om slachtoffers te helpen.
In deze video vertelt een vrouw uit het getroffen gebied over de overstromingen:
Op de achtergrond borrelt er nog meer woede bij de bevolking. Al decennia wordt oerbos legaal en illegaal gekapt op Sumatra. Reliwati Siregar zag dit allang aankomen. Hij komt uit Tapanuli, het gebied in Sumatra waar een kwart van de doden zijn gevallen. "Kwaadaardige handen hebben de bossen hier gekapt. En nu betalen we de prijs", zegt hij tegen persbureau Reuters.
Veel milieudeskundigen zijn het met hem eens dat ontbossing de aardverschuivingen hebben versterkt. Bossen hadden de zompige grond op hun plaats kunnen houden. En Tapanuli is een van de plekken waar veel bos is gekapt.
Maar de ontbossingsdiscussie lijkt er een voor later. Op dit moment moeten de reddingsdiensten de getroffen Sumatranen eerst van voedsel, medicijnen en onderdak voorzien. Voor Hamida Telaumbaunua bijvoorbeeld, die tegen Channel News Asia zegt dat ze haar huis en haar hele inboedel kwijt is. "Het is zwaar om na te denken over wat de toekomst ons brengt. Ik ben nu hier, en dat is ok. Maar later... ik weet niet wat er zal gebeuren."
Meer Aziatische landen geteisterd door noodweer
Behalve Indonesië gaan de afgelopen weken nog meer landen in de regio gebukt onder de gevolgen van extreem weer. In Sri Lanka kwamen minstens 165 mensen om het leven en zijn honderden nog vermist na hoogwater en aardverschuivingen door zware regenval.
Ook in Thailand worden dodelijke slachtoffers gemeld. Daar zijn minimaal 185 mensen om het leven gekomen door noodweer met overstromingen en aardverschuivingen als gevolg. Daarnaast vielen ook in Vietnam en Maleisië doden door de gevolgen van overstromingen.